بررسی میزان اضطراب و ترس از سقوط در سالمندان با سابقه جراحی ارتوپدی ناشی از سقوط در سال 1397

 دوره سالمندی با عوامل متعدد تهدید کننده سلامت، از جمله سقوط (افتادن) همراه است که عوارض روانی، جسمانی و اجتماعی را در پی داشته که یکی از آن ها ترس از سقوط یا افتادن در سالمندان، به ویژه بعد از جراحی های ارتوپدی است. هدف این مطالعه تعیین ترس از سقوط و اضطراب در سالمندان با سابقه جراحی ارتوپدی ناشی از سقوط مراجعه کننده به درمانگاه های ارتوپدی مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران است.

پژوهش حاضر، مطالعه ای مقطعی (همبستگی توصیفی) بود که 280 نفر از سالمندان مراجعه کننده به مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران، در آن شرکت داشتند. نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم مشخصات جمعیت شناختی، فرم کوتاه شده آزمون شناختی (AMT)، پرسش نامه مقیاس کارآمدی در افتادن یا سقوط (FES-I) و هفت گویه از پرسش نامه 21 آیتمی DASS بود. داده ها با آمار توصیفی و آمار استنباطی همچون تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS نسخه 20 در سطح معناداری P≤0/05 تجزیه و تحلیل شد.

میانگین سنی سالمندان شرکت کننده در این مطالعه 4/29±69/50 و 65 درصد زن بودند. حدود 99 درصد سالمندان مورد مطالعه ترس و نگرانی بالایی از سقوط را گزارش کردند، همین طور 47/9 درصد اضطراب در سطح متوسط و حدود 26 درصد اضطراب شدید تا بسیار شدید را گزارش کردند. میانگین نمره اخذ شده از ابزار سنجش اضطراب (4/18±11/88) هم از نمره میانگین ابزار مربوطه که 10 بوده، بالاتر است که نشان دهنده اضطراب بالا است. ضمن اینکه متغیر «اضطراب» با متغیرهای جنسیت، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل، سابقه سقوط و سابقه ابتلا به بیماری های مزمن ارتباط معناداری داشت (0/05>P). با توجه به نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین ترس از سقوط و اضطراب (0/001>r=-0/254 ، P) همبستگی مستقیم و معنادار آماری وجود داشت. با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون خطی، زن بودن با ضریب استاندارد 0/183 بیشترین اثر را بر «اضطراب» داشت و زن بودن، مجرد بودن، وضعیت اقتصادی خوب و زندگی با همسر به ترتیب با ضریب استاندارد 0/236، 0/545، 0/047 و 0/545 بیشترین اثر را بر «ترس از سقوط» داشتند.

به نظر می رسد فراوانی ترس از سقوط، در سالمندانی که سابقه جراحی ارتوپدی داشتند، در سطح قابل توجهی بالا بوده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب ترس از سقوط و همچنین شیوع اضطراب در سالمندان توصیه می شود برای سالمندانی که به دنبال آسیب ناشی از سقوط تحت جراحی ارتوپدی قرار گرفته اند و در بیمارستان ها بستری می شوند، برنامه های مشاوره ای در زمان ترخیص گذاشته شود.