قانون واگنر و کشش درآمدی مخارج دولت در اقتصاد ایران (1364-1397)

قانون واگنر معتقد است که با رشد درآمد سرانه ، اندازه نسبی بخش دولتی افزایش می یابد. این مطالعه شواهد تجربی از وجود قانون واگنر در اقتصاد ایران را با استفاده از داده های سالانه سری زمانی در طول سال های 1985 تا 2018، با استفاده از تکنیک خودهمبستگی و مدل تصحیح خطای برداری (VECM) بررسی می کند. به طور خاص، این مطالعه تمرکز ویژه ای بر بررسی اعتبار نسخه هایی از فرضیه واگنر دارد که از وجود رابطه طولانی مدت بین هزینه های عمومی دولت و رشد اقتصادی پشتیبانی می کند. نتایج برآوردها نشان می دهد که این قانون در اقتصاد ایران صادق است. برای برقراری قانون واگنر باید میزان کشش هزینه های دولت در رابطه با درآمد ملی بیشتر از یک باشد. اما کشش درآمدی مخارج دولت در بخش بهداشت و آموزش و پرورش کوچکتر از یک برآورد شد. بنابراین با در نظر گرفتن کل هزینه های دولت ، قانون واگنر در ایران برقرار است. از طرف دیگر، با بررسی هزینه های دولت در بخش های بهداشت و آموزش و پرورش به عنوان مهمترین بخش هزینه های دولت، مشاهده می شود که میزان کشش درآمدی هزینه های دولت در بخش های بهداشت و آموزش کمتر از یک است. بنابراین، برآوردهای ما برای اقتصاد ایران این قانون را تایید نمی کند. اگرچه با افزایش درآمد، اندازه مطلق بخش دولتی رشد می کند، میزان رشد آن در بخشهای مورد بررسی بسیار کمتر از رشد درآمد است. این امر حاکی از عدم توجه کافی دولت به بهداشت و آموزش می‎باشد.