طبقه بندی و ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست (مطالعه موردی: آبخوان دشت قزوین)

تغییرات کاربری اراضی بر اثر فعالیت های انسانی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای است. برای استفاده مناسب از زمین، آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از سرزمین لازم و ضروری است، این امر با آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی میسر می شود. از اینرو بررسی تغییرات کاربری اراضی نقش اساسی در مطالعات زیست محیطی ایفا می کند. امروزه فن آوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، به طور موثر جهت شناسایی و تعیین مقدار تغییرات کاربری اراضی و اثرات آن بر محیط زیست استفاده می شوند. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات تبدیل کاربری ها با استفاده از فن آوری سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای برای چهار دوره زمانی 5 ساله، از سال 1378 تا 1398 در سطح آبخوان دشت قزوین که بخشی از حوزه آبخیز قزوین می باشد انجام شده است. جهت تهیه نقشه های کاربری اراضی سال های 1378، 1383، 1388، 1393 و 1398 از تصاویر ماهواره ای  TM و OLI ماهوارهای لندست 5 و 8 استفاده شد. در ادامه تصاویر ماهواره ای به روش طبقه بندی نظارت شده و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال تشابه با دقت بسیا خوبی در پنج کلاس کاربری طبقه بندی شدند. در نهایت نقشه های کاربری اراضی حاصله مورد مقایسه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل تغییرات نشان داد که مساحت اراضی مرتعی در طول سال های مورد مطالعه روند کاهشی و سایر کاربری ها روند افزایشی را طی نموده است، بطوریکه وسعت اراضی با کاربری زراعی آبی، مناطق مسکونی و صنعتی، اراضی دیم و رها شده و اراضی شوره زار و بایر به ترتیب به میزان 24/14درصد، 8/38درصد، 37/25درصد و 37/8 درصد افزایش یافته ولی اراضی با کاربری مرتع به میزان 16/21 درصد کاهش یافته است.