پراکنش و ارزیابی خطر اکولوژیک آلکیل بنزن سولفانات های خطی (LASs) در تالاب بین المللی انزلی

LAS جزء اصلی مواد شوینده خانگی و صنعتی است که در دهه گذشته به دلیل تخلیه فاضلاب های شهری خام به اکوسیستم های آبی، مشکلات زیادی را در بخش های زیستی و غیرزیستی اکوسیستم آبی به وجود آورده است. با توجه به اهمیت این مسیله، مطالعه حاضر به بررسی غلظت، پراکنش و ارزیابی ریسک اکولوژیک این آلاینده در تالاب بین‫المللی انزلی پرداخته است.

50 ایستگاه از آب تالاب انزلی جهت نمونه برداری انتخاب شد. پس از اندازه گیری برخی از فاکتورهای کیفی آب از جمله دما، اسیدیته، هدایت الکتریکی، و اکسیژن محلول در محل نمونه برداری، نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از روش متیلن بلو، آنالیز و استخراج نمونه ها انجام شد. تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS-22، نقشه پهنه‫بندی غلظت آلاینده با استفاده از روش کریجینگ معمولی در نرم افزار ArcGIS-10.3 و محاسبات ارزیابی ریسک LAS با استفاده از فرمول RQ در برنامه Excel انجام گرفت.

یافته های پژوهش، دامنه غلظت LAS را 93/3- 01/0 میلی گرم بر لیتر نشان داد. بیشترین غلظت LAS در ایستگاه های بخش مرکزی و شرقی تالاب و کمترین غلظت آن در ایستگاه های غربی و سیاه کشیم مشاهده شد. نتایج محاسبه ارزیابی ریسک (RQ) و پهنه بندی این آلاینده، ریسک زیاد را در بسیاری از مناطق تالاب نشان داد.

با توجه به غلظت بالای LAS در اکثر نقاط تالاب انزلی، لزوم توجه بیشتر به مدیریت تخلیه و تصفیه فاضلاب‫های شهری بندر انزلی و مناطق همجوار آن و کنترل ورود فاضلاب های خام به داخل تالاب ضروری به نظر می‫رسد.