بررسی تجربی فرایند خشک کردن فیله ماهی با استفاده از تابش مادون قرمز

هدف از این پژوهش استفاده از روش سطح پاسخ (RSM) برای طراحی آزمایش و بهینه سازی فرایند خشک شدن فیله کپور معمولی (Cyprinus carpio) با استفاده از اشعه مادون قرمز بود. قدرت تابش اشعه مادون قرمز 83، 104 و 125 وات و توان لامپ 250 وات و فاصله آن از فیله ماهی 5 سانتی متر بود. قطعه های فیله ماهی در فواصل زمانی 60، 120 و 180 دقیقه با ترازوی دیجیتال با دقت 0/01 گرم وزن شدند. قدرت تابش (A) و زمان تابش (B) در کاهش مقدار رطوبت موثر بودند و اثر درجه دوم قدرت تابش و زمان تابش به طور معنی داری نسبت به اثر خطی آنها در کاهش مقدار رطوبت موثرتر عمل نمودند. در روند تغییرات سرعت خشک شدن اثر تداخلی قدرت تابش و زمان تابش نشان دهنده همبستگی این دو متغیر در بهینه کردن سرعت خشک شدن بود. هرچند قدرت تابش در مقایسه با زمان تابش نقش مهم تری داشت. میزان خشک شدن فیله ها در زمان تابش پایین تر و قدرت تابش بالاتر، افزایش یافت. به طوری که در حداقل زمان تابش (60 دقیقه) تحت قدرت بالای تابش سرعت خشک شدن فیله ها بهبود یافت. نفوذپذیری موثر رطوبت در قدرت تابش پایین و زمان کم کاهش یافت. براساس مدل های طراحی مرکب مرکزی، تیمار 2 با قدرت اشعه 125 وات و زمان 60 دقیقه (رطوبت 1/32 گرم آب بر گرم وزن نمونه، سرعت خشک شدن 0/022 گرم آب بر گرم وزن نمونه در دقیقه و نفوذپذیری موثر رطوبت 1/25846E-007 مترمربع بر ثانیه) سبب بهبود ماندگاری فیله ماهی شد.