پیش بینی زوال جاده های جنگلی با استفاده از زنجیره مارکوف (تحقیق موردی: جنگل غرب هراز)

شبکه جاده های جنگلی، تاثیر مهمی در تحقق اهداف مدیریتی در اکوسیستم های جنگلی دارند و با وجود اجرای طرح تنفس جنگل، حفاظت از آنها را نمی توان متوقف کرد. بنابراین به منظور اولویت بندی برنامه ریزی نگهداری، طراحی مدلی اطمینان بخش برای پیش بینی وضعیت خرابی روسازی جاده از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف این تحقیق، پیش بینی عملکرد روسازی جاده برای برنامه ریزی تعمیر و نگهداری از آن با استفاده از تیوری زنجیره مارکوف است. در پژوهش حاضر، 185 قطعه جاده در جاده های جنگلی حوزه غرب هراز انتخاب و داده های وضعیت روسازی و خرابی های سطح جاده (چاله، شیار و بیرون زدگی)، شانه راه و شیروانی های خاک ریزی و خاک برداری جاده در قطعات مشخص شده در نقاط نمونه برداری در طی سال های 1394 و 1397 اندازه گیری شد. کیفیت عملکردی جاده با طبقه بندی شاخص PCI  و FRPCI ارزیابی شد و کیفیت روسازی در پنج گروه عالی، خوب، متوسط، بد و گسیخته طبقه بندی شد. پس از ارزیابی وضعیت جاری، وضعیت جاده با استفاده از زنجیره مارکوف پیش بینی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که روند زوال جاده از کلاسه عالی به خوب از روند تغییر آن از کلاسه متوسط به ضعیف سریع تر است و با توجه به آنکه سرمایه هنگفتی از مدیریت جنگل به ساخت و نگهداری از جاده اختصاص یافته است، لزوم تسریع در حفاظت و نگهداری از جاده به ویژه در جاده های باکیفیت مشخص می شود. براساس پژوهش انجام گرفته مدل زنجیره مارکوف قابلیت کافی را برای پیش بینی فرایند زوال جاده و برنامه ریزی تعمیر و نگهداری از شبکه جاده دارد.