تاثیر آموزش مبتنی بر واقعیت افزوده تعاملی بر یادگیری و یادداری درس علوم تجربی

آموزش در زندگی بشر نقشی اساسی دارد. آموزش علوم تجربی در دوران تحصیل با اینکه از اهم موضوعاتی است که بایستی همراه با تجربه مستقیم دانش آموز همراه باشد، در بسیاری مواقع به دلیل محدودیت های مکانی، زمانی و یا ریالی تنها مبتنی بر کتب سنتی و رسانه های تک بعدی موجود در آن ها صورت می پذیرد. با گسترش فن آوری های نوین، فرصت های جدیدی پیش روی شیوه های آموزش و یادگیری موجود قرار می گیرند که می توانند ساختار آموزشی را متحول کنند. فن آوری واقعیت افزوده به سان پدیده ای نوین و به صورت بالقوه وادی جدیدی را به محدوده کتاب های سنتی دانش آموزان اضافه می کند که علاوه بر استفاده از عناصر چندرسانه ای، امکان تعامل با محتوا را نیز میسر می سازد. واقعیت افزوده، به عنوان یکی از راه های آموزش از راه دور، با شبیه سازی دنیای واقعی به صورت انیمیشن، اجسام مجازی، تصاویر سه بعدی، صدا و عناصر مشابه امکان تعامل کاربر را با مفاد درسی ممکن می سازد. هدف این پژوهش ارزیابی تاثیر آموزش مبتنی بر واقعیت افزوده تعاملی بر یادگیری و یادداری محتوای کتب درسی و مقایسه آن با روش موجود (سنتی) است.

این پژوهش یک بررسی تجربی در چارچوب شبه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون روی دو گروه 18 نفره از دانش آموزان کلاس ششم ابتدایی انجام داده است. بدین منظور دو سناریو از کتاب علوم دانش آموزان انتخاب و به صورت واقعیت افزوده تعاملی پیاده سازی شده است. گروه گواه از طریق آموزش سنتی و تنها کتاب و گروه آزمایش به صورت آموزش به وسیله کتاب و واقعیت افزوده مورد تعلیم قرار گرفتند. ارزیابی یادگیری و یادداری دانش آموزان از طریق دو آزمون صورت پذیرفت که روایی آن ها از طریق معلمان علوم ناحیه 2 آموزش و پرورش تبریز تایید و پایایی آن ها نیز از طریق روش کودر-ریچاردسون محاسبه شده است.

نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل کواریانس (ANCOVA) اختلاف آماری معنی داری را میان گروه کنترل و آزمایش نشان می دهد. میزان یادگیری و یادداری مطالب درسی نیز در دانش آموزانی که از طریق واقعیت افزوده تعاملی آموزش دیده بودند در مقایسه با آن هایی که با کتاب سنتی و به شیوه مرسوم این آموزش را طی کرده بودند، موثرتر و مطلوب تر مشاهده شد.

با توجه به نتایج آزمایش ها، عملکرد بهتر گروه آزمایش و بررسی تطبیقی مباحث نظری، استفاده از فن آوری واقعیت افزوده به عنوان مکمل کتاب های درسی مفید و موثر گزارش شده است که می تواند ورای محدودیت های مکانی و زمانی به تسهیل فرآیندهای آموزشی بپردازد. همچنین، تعامل موجود در واقعیت افزوده، فراگیران را تشویق می کند تا نقش فعال را جایگزین نقش منفعل کرده و با مشارکت ذهنی بیش تری به یادگیری مباحث بپردازند. از سویی دیگر، امکان تکرارپذیری سناریوهای واقعیت افزوده در مباحث آموزشی، فارغ از محدودیت های مکانی، زمانی و ریالی، امکان رفع اشکال و ابهامات را در اختیار کاربران قرار می دهد که از سایر مزیت های بهره گیری از این فن آوری به شمار می آید. در نهایت، با بررسی این قابلیت ها و همه گیری گوشی های تلفن همراه در جهان امروز، می توان در افق آینده ای نزدیک، حضور آزمایشگاه های مجازی را در گوشی های هوشمند تلفن همراه پیش بینی کرد؛ چیزی که می تواند با تدابیری صحیح، حتی دوردست ترین مدارس مناطق محروم کشور را نیز با کمترین هزینه ای از بابت دروس آزمایشگاهی تا حد زیادی بی نیاز کند.