تحلیل رابطه بین پدیده گرد و غبار و تغییرات جمعیت روستایی در منطقه سیستان

طوفان گرد و غبار پدیده ای است که تحت تاثیر شرایط جوی مانند سرعت زیاد باد، خشکی هوا و خاک برهنه و آسیب پذیر در مقابل فرسایش ایجاد می شود. یکی از مناطق مهمی که بیش از سایر نقاط ایران متاثر از پدیده گرد و غبار است، منطقه سیستان در جنوب شرق ایران است. این پژوهش با هدف تحلیل رابطه بین گرد و غبار و تغییرات جمعیت روستایی در منطقه سیستان (شامل 5 شهرستان: زابل، هیرمند، زهک، نیمروز و هامون) طی دوره زمانی 25 سال گذشته (95-70) انجام شده است. 

 روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و داده های مورد نیاز به روش کتابخانه ای و با استفاده از آمارنامه های جمعیتی و تصاویر ماهوارهای گردآوری شده است. داده های گردآوری شده با استفاده از تحلیل های آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

 نتایج مقایسه نرخ رشد جمعیت روستایی محدوده مورد مطالعه و استان سیستان و بلوچستان نشان داد که در هر 4 دوره زمانی 70-75، 75-85، 85-90 و 95-90 نرخ رشد سالیانه جمعیت روستایی محدوده مورد مطالعه به طور قابل ملاحظه ای از نرخ رشد سالیانه جمعیت روستایی استان کمتر بوده است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین میانگین تعداد روزهای گرد و غباری منطقه در 4 دوره زمانی مورد مطالعه و متوسط نرخ رشد سالیانه جمعیت روستایی دهستان های منطقه رابطه معنی دار منفی وجود دارد.

 براساس یافته های این پژوهش می توان این نتیجه کلی را مطرح کرد که پتانسیل نگهداشت جمعیت در روستاهای منطقه سیستان بیش از هر چیز به شرایط طبیعی به ویژه خشکسالی های پی در پی در منطقه دارد که یکی از پیامدهای زیانبار آن طوفان های ماسه ای و گرد و غبار معلق در هوا است.