مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی ذهنیت مدار و زوج درمانی هیجان مدار بر سازگاری زناشویی در زوجین دارای تعارض زناشویی

وجود تعارض در روابط زوجی یک مسئله رایج می باشد و مداخلات درمانی گسترده ای برای کاهش آن ها و افزایش سازگاری زناشویی پیشنهاد شده است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی ذهنیت مدار و زوج درمانی هیجان مدار بر سازگاری زناشویی در زوجین دارای تعارض زناشویی بود.

روش پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زوجین دارای تعارض زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره اهواز در سال 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 45 زوج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل (هر گروه 15زوج) قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر (1986) استفاده شد. گروه های آزمایشی تحت طرحواره درمانی ذهنیت مدار (12 جلسه 120 دقیقه ای) و زوج درمانی هیجان مدار (14 جلسه 90 دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها به روش تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS-19 تحلیل شدند.

روند تغییرات در گروه های مداخله نسبت به گروه کنترل در مراحل سنجش در متغیرهای سازگاری زناشویی (001/0=P، 011/6=F) به طور معنا دار متفاوت بوده است (05/0≥P) و حدود 22% درصد از تفاوت های مشاهده در متغیر سازگاری زناشویی ناشی از عضویت گروهی (مداخله ها) می باشد. جهت مقایسه این تغییرات در روند زمان از آزمون تبعی بن فرونی استفاده شد. تغییرات بین پیش آزمون با پس آزمون، پیش آزمون با پیگیری و پس آزمون با پیگیری فقط در گروه های مداخله معنی دار بود (05/0≥P). همچنین آزمون تبعی بن فرونی جهت مقایسه زوجی گروه ها، گویای این است که بین گروه های آزمایش با یکدیگر تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0<P)؛ اما بین هر یک از گروه های آزمایش با گروه کنترل تفاوت معنی دار وجود دارد (05/0≥P).

نتایج حاکی از تاثیر طرحواره درمانی ذهنیت مدار و زوج درمانی هیجان مدار بر افزایش سازگاری زناشویی در زوجین دارای تعارض زناشویی اثربخش بود. بنابراین، توصیه می گردد که درمانگران و مشاوران خانواده برای افزایش سازگاری زناشویی و کاهش تعارض زناشویی در کنار سایر مداخلات درمانی از این درمان ها استفاده کنند.