امکان نگهداری بذر گونه مرتعی چاودار کوهی .Secale montanum Guss در شرایط فراسرد (Cryopreservation)

چاودار کوهی (Secale montanum Guss.) گیاهی چندساله است و رویشگاه آن اغلب در اراضی شیب دار و ارتفاعات می باشد. چرای مفرط و بی رویه دام، تبدیل مراتع به زراعت و تغییرات شدید آب و هوایی از عوامل خطرساز برای بقای این گونه می باشد. از آنجاییکه چرای مفرط باعث محدودیت در تکمیل چرخه زندگی گیاه شده، میزان زاد آوری از طریق بذر در عرصه های طبیعی کاهش یافته و موجب حذف این گونه ارزشمند از پوشش گیاهی کشور در آینده خواهد بود. بنابراین نگهداری بلندمدت بذر گیاه این امکان را فراهم می سازد تا در صورت تهدید و از بین رفتن این گونه، نسبت به احیا، تکثیر و استقرار آن در عرصه های منابع طبیعی اقدام نمود. به منظور بررسی امکان نگهداری بلند مدت بذر این گونه در شرایط فراسرد (C°196-)، بذرها از رویشگاه طبیعی آن جمع آوری شد. برای ذخیره سازی بذر در برودت (C°196-) ازت مایع، از سه پیش تیمار Desiccation (آبگیری)، PVS2  (ویتریفیکاسیون) و 30 درصدGlycerol  همراه با شاهد، استفاده شد. بذرهای تیمار شده به مدت یک هفته، یک ماه و یک سال درون ازت مایع نگهداری شدند. تعدادی از صفات مرتبط با جوانه زنی و استقرار بذر، بعد از خروج از ازت مایع، در شرایط آزمایشگاه، گلخانه و عرصه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشگاه نشان داد که بذر چاودار کوهی قابل نگهداری در شرایط فراسرد بوده و بهترین تیمار، تیمارDesiccation  یا آبگیری با میانگین جوانه زنی 88 درصد برای یک سال ذخیره سازی بذر در شرایط فراسرد بود. در شرایط گلخانه و عرصه طبیعی نیز با اینکه درصد استقرار بذرهای شاهد و فراسردی بالا نبود لیکن نتایج نشان داد که بذرها در همه تیمارهای فراسردی در شرایط گلخانه و عرصه نیز مستقر شدند.