آنالیز فضایی عوامل موثر بر سرطان کولورکتال با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی در ایران

الگوی رخداد بیماری ها در جمعیت های مختلف متفاوت است. با توجه به این که سامانه اطلاعات جغرافیایی می تواند تاثیر مکان را بر رخداد و چگونگی توزیع بیماری بسنجد، مطالعه ای به منظور آنالیز فضایی سرطان کولورکتال و برخی عوامل خطر آن در ایران با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی انجام شد.

این مطالعه توصیفی- تحلیلی با رویکرد آنالیز فضایی بوده است. داده های این مطالعه شامل«رخداد سرطان کولورکتال» به عنوان متغیر وابسته و سه متغیر «فعالیت جسمی»، «نمایه توده بدنی» و «سیگار کشیدن» به عنوان متغیرهای مستقل بودند که توسط اداره سرطان مرکز مدیریت بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نظام مراقبت عوامل خطر بیماری های غیر واگیر به تفکیک استان و جنس در سال 1388(آخرین گزارش) ثبت شده است. داده ها با استفاده از نرم افزار ArcGIS نسخه 10.3 و مدل آماری رگرسیون وزنی جغرافیایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

ارتباط فضایی بیماری با متغیرهای فعالیت بدنی، نمایه توده بدنی و سیگار کشیدن با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی مورد تایید قرار گرفت؛ که بر این اساس استان های شمالی و مرکزی نسبت به سایر مناطق کشور بیش ترین خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را با توجه به این عوامل خطر داشتند.

آنالیزهای فضایی به خوبی می توانند در شناسایی سیمای بیماری و اولویت بندی مکانی عوامل موثر بر آن مفید واقع شوند و با برنامه ریزی های راهبردی و اقدام های مداخله ای بیماری را کنترل کرد