بررسی و نقد ارزیابی های متنی و سندی روایات اسباب نزول در تفسیر مجمع البیان فی تفسیرالقرآن

با وجود نقل تعداد زیادی از روایات اسباب نزول در مجمع البیان، خطاهای سه گانه ی در برخورد با اشکالات متنی و سندی بخش زیادی از روایات اسباب نزول، از دید گزارشی ایشان نسبت به آنها حکایت دارد. با وجود نقدهایی که طبرسی بر تعداد اندکی از متن برخی اسباب نزول تفسیر مجمع وارد نموده، برخورد وی در قبال بخش عمده ی دسته ی دیگر، قابل تامل است؛ در باب متن، موضع سکوت در برابر متونی که با معیارهای قرآن، شان پیامبر، عقل، تاریخ، اهداف سیاسی و خصومت شخصی قابل نقد است، جلوه گر می شود مورد دیگر، خطای او در نقل تفسیر و مصداق آیات، ذکر متناقض او از اسباب نزول در ذیل برخی آیات و سور، ذکر تاریخ نزول آیات و نیز نقل روایاتی که بیشتر جنبه ی داستانی به روایت می دهد و حتی بی تناسبی بعضی دیگر با آیات مربوط، که همگی این موارد را سبب نزول یاد نموده، می توان نام برد. مورد دیگر، عدم توجه او به حوزه ی سند روایات است؛ اشتباه او در منسوب دانستن برخی روایات به امام محمدباقر، عدم ذکر سند و منبع در تعدادی قابل ملاحظه از آنها، عدم گزینش روایت صحیح با توجه به سند و یا راوی و نیز نقل روایت از معاندان معصومین، از آن جمله هستند.