ارزیابی آسیب پذیری بافت های فرسوده شهری از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی نمونه موردی: شهر اردبیل

همزمان با رشد و گسترش شهر و شهرنشینی، شهرها با ابعاد تازه ای از تهدیدات و با حجم بالایی از صدمات و آسیب های ناشی از آن به علت تمرکز جمعیت و ثروت در خود مواجه می شوند. بر این اساس ارزیابی آسیب پذیری شهرها در مقابل مخاطرات محیطی و تدوین راهکارهای مناسب برای کاهش خسارات امری اجتناب ناپذیر است. شهر اردبیل به واسطه موقعیت راهبردی و مرزی خود در شمال غرب کشور ایران، همواره یکی از نقاط در معرض تهدید توسط دشمن محسوب می شود. در این میان بافت های فرسوده به سبب مشکلات و نارسایی های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی آسیب پذیری به مراتب بیشتری نسبت به سایر نقاط شهری دارند. بدین ترتیب هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت فرسوده شهر اردبیل از منظر پدافند غیرعامل است. این پژوهش بر اساس روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بر حسب هدف کاربردی است و همچنین روش جمع آوری داده ها و اطلاعات با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی است. در این پژوهش ابتدا با توجه به شرایط ویژه بافت فرسوده شهر اردبیل و همچنین بررسی مطالعات تحقیقات پیشین 10 شاخص به منظور ارزیابی میزان آسیب پذیری تعریف شد؛ سپس متناظر با هر یک از شاخص ها زیر شاخص هایی در نظر گرفته شده است. در مرحله بعد با استفاده از نظرات کارشناسان هر کدام از معیارها و شاخص ها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و در محیط نرم افزار Expert Choice وزن دهی و اولویت بندی می شوند و در انتها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشه های آسیب پذیری بافت فرسوده شهر اردبیل تهیه می شود. نتایج کلی تحقیق حاکی از آن است که 47.83 درصد از قطعات واقع در محدوده بافت فرسوده دارای آسیب پذیری زیاد، 33.71 درصد آسیب پذیری متوسط و 18.46 درصد هم از آسیب پذیری کمی برخوردارند.