بررسی اثر عصاره های آبی و الکلی گیاه کاکوتی Ziziphora clinopodioides بر روند آپوپتوز و تغییر بیان ژن های کاسپاز 3 و 9 نورون های شاخ قدامی نخاع پس از کمپرسیون عصب سیاتیک در رت های نر

ژن های خانواده کاسپاز باعث پیشرفت دژنراسیون شده و در روندهای آپوپتوزی نقش دارند. گیاه کاکوتی با نام علمی Ziziphora clinopodioides  از خانواده نعناعیان (Lamiacace) دارای اثرات ضد التهابی قوی می باشد. این پژوهش به منظور تعیین اثرات عصاره های آبی و الکلی گیاه کاکوتی بر روند آپوپتوز و تغییر بیان ژن های کاسپاز 3 و 9 پس از کمپرسیون عصب سیاتیک در رت های نر انجام شد.

در این مطالعه تجربی 24 سر رت نر نژاد ویستار با وزن 250-200 گرم به صورت تصادفی به4 گروه 6 تایی (کنترل، کمپرسیون و تیمار با عصاره های آبی و الکلی با دوز mg/kg 75) تقسیم شدند. تزریق عصاره به صورت داخل صفاقی در روز کمپرسیون و7 روز بعد انجام شد. بعد از 28 روز و انجام پرفیوژن از نخاع ناحیه کمری نمونه برداری گردید و نمونه ها در دو مسیر مورد بررسی قرار گرفتند. سپس در هر گروه از قطعه کمری نخاع، Total RNA استخراج و cDNA سنتز گردید و سپس تغییرات بیان ژن های کاسپاز 3 و 9 مقایسه شد.

نتایج نشان داد که تعداد نورون ها در گروه کمپرسیون نسبت به کنترل کاهش معنادار و در گروه عصاره آبی نسبت به کمپرسیون افزایش معنادار نشان داد. میزان بیان ژن کاسپاز 3 و 9 نیز در گروه کمپرسیون نسبت به کنترل افزایش معنی داری داشته است. در گروه تیمار با عصاره الکلی میزان بیان ژن کاسپاز 3 و 9 نسبت به گروه کمپرسیون افزایش معناداری نشان داد (001/0>P).

به نظر می رسد که عصاره گیاه کاکوتی به علت داشتن ترکیبات فنلی و فلاونوییدی مانند پولگون دارای اثرات حفاظتی بر سیستم عصبی بوده که می تواند ناشی از خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی در عصاره این گیاه باشد.