تاثیر محلول پاشی کلات آهن و روی بر صفات رشدی، بازده اسانس و شیرابه آنغوزه (.Ferula assa-foetida L) تحت شرایط آبیاری تکمیلی

به منظور بررسی تاثیر کاربرد کلات آهن و روی و آبیاری تکمیلی بر کمیت و کیفیت شیرابه آنغوزه (Ferula assa-foetida L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نی ریز (استان فارس) در سال 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری تکمیلی (بدون آبیاری (شاهد)، یک بار آبیاری و دوبار آبیاری) و محلول پاشی کلات روی و آهن (بدون محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی روی (2 در هزار)، محلول پاشی آهن (2 در هزار) و محلول پاشی توام آهن (1.5 در هزار) و روی (1.5 در هزار)) بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد برگ، طول برگ، قطر طوقه، وزن خشک اندام هوایی، درصد زنده مانی بوته ها، غلظت عناصر آهن، منگنز، مس و روی در اندام هوایی، وزن شیرابه و بازده اسانس بودند. نتایج نشان داد اعمال آبیاری تکمیلی باعث افزایش تعداد برگ، وزن خشک اندام هوایی و درصد زنده مانی آنغوزه گردید. محتوی آهن اندام هوایی بیشتری با دوبار آبیاری تکمیلی حاصل شد. همچنین، محلول پاشی کلات آهن و روی باعث افزایش طول برگ و درصد زنده مانی گیاه نسبت به شاهد گردید. بیشترین محتوای آهن اندام هوایی با محلول پاشی کلات آهن بدست آمد. در هر دو شرایط آبیاری تکمیلی و شاهد، محلول پاشی کلات روی و آهن باعث افزایش معنی دار 1.5 برابری حجم بوته، 2 تا 2.8 برابری وزن شیرابه و 0.6 تا 0.9 درصدی بازده اسانس شد. علاوه بر این، در شرایط بدون آبیاری تکمیلی، بیشترین محتوای منگنز اندام هوایی گیاه با محلول پاشی کلات روی و نیز محلول پاشی توام کلات آهن و روی حاصل شد، اما در شرایط یک و دوبار آبیاری تکمیلی، محلول پاشی اثر معنی داری بر این پارامتر نداشت. در هر دو شرایط آبیاری تکمیلی و شاهد، بیشترین محتوای مس اندام هوایی گیاه در تیمار بدون محلول پاشی مشاهده شد. بیشترین میزان روی اندام هوایی این گیاه با محلول پاشی روی حاصل شد. بنابراین به نظر می رسد انجام آبیاری تکمیلی به همراه محلول پاشی کلات آهن و روی، به واسطه بهبود خصوصیات رشدی سبب افزایش عملکرد شیرابه و بازده اسانس آنغوزه شود.