عراق پساانتخابات؛ آینده ای مبهم یا تصویری شفاف؟

اینکه نگاه جامعه عراق به انتخابات پیش رو چگونه است، می‌تواند راهگشای ترسیم وضعیت عراق پساانتخابات باشد. هدف این مقاله ارزیابی و به تصویر کشیدن محتمل‌ترین سناریویی است که برای عراق پساانتخابات روی خواهد داد.
سناریوی محتملی که امکان وقوع بیشتری در آینده پساانتخابات عراق دارد، ناامیدی مردم از انتخابات، تحریم انتخابات، مشارکت پایین در انتخابات و درنهایت، تداوم اعتراضات در این کشور است. درواقع، انتخابات پارلمانی آینده به‌عنوان یک آزمایش محک اعتماد مردم نسبت به سیاست دموکراتیک پس از سال 2003 عمل خواهد کرد. درصورت شکست انتخابات، بحران مشروعیت دولت می‎تواند عمیق‌تر شود و دیر یا زود تقریبا چرخه مرگبار دیگری از ناآرامی‌ها را به‌ویژه در استان‌های جنوبی عراق به‌راه خواهد انداخت.
عواملی که امکان وقوع سناریوی محتمل را بیشتر می‎کنند عبارت‌اند از: کاهش شاخص‌های امنیت انتخاباتی، نگرانی معترضان از تقلب در انتخابات، اختلاف در استراتژی معترضان، تحریم انتخابات ازسوی معترضان، مشکلات ناشی از قانون جدید انتخابات، موانع موجود درمسیر کمیسیون عالی مستقل انتخابات، اختلافات برجای‌مانده درمورد مصوبه دادگاه عالی فدرال، و ضرورت انحلال شورای نمایندگان.
با نزدیک شدن هرچه بیشتر به انتخابات عراق و مذاکرات درحال انجام برای اعلام ایتلاف‌ها، و همچنین مشخص شدن نقشه ایتلاف‌های احتمالی، آنچه به‌نظر می‌رسد این است که نتایج انتخابات پیش روی عراق، تفاوت چندانی با نتایج انتخابات گذشته و حداقل انتخابات 2018 نخواهد داشت، مگر آنکه اتفاقات غافلگیرکننده‌ای رخ دهد و نتایج را تحت تاثیر قرار دهد. البته این سخن به معنای آن نیست که همان صورت‌بندی سیاسی پیشین در عراق تکرار شود. به‌عبارت‌دیگر، به‌نظر می‌رسد که منتخبین آینده، نه تکرار کامل منتخبین پیشین و نه تغییری بنیادین در صورت‌بندی صحنه سیاسی عراق هستند. اما آنچه به‌طور قطع می‌توان گفت آن است که نتایج انتخابات صد درصد آن چیزی که تظاهرات‌کنندگان عراق انتظار آن را داشتند نخواهد بود، به‌گونه‌ای که افراد سیاسی جدیدی در صحنه سیاسی روی‌کار آیند.
راهکارها عبارت‌اند از: 1. ایتلاف‌های قوی میان گروه‌ها و احزاب معترض ازیک‌سو، و زنان توانمند در این کشور ازسوی‌دیگر ایجاد کنند؛ 2. پیوستن افرادی توانمند از گروه معترضان و همچنین نامزدهای زن به ایتلاف‌هایی که از گذشته در صحنه سیاسی و پارلمانی عراق حضور داشته‌اند؛ و 3. لزوم اصلاحات ساختاری در عراق به تشکیل یک ایتلاف فرافرقه‌ای و فراقومیتی نیازمند است.