نقش اگزوزوم ها در بدخیمی های خونی میلوئیدی ولنفوئیدی:مقاله مروری نظام مند

بدخیمی های خونی به عنوان یکی از شایع ترین سرطان های جهان، سالانه موجب مرگ ومیر تعداد فراوانی از بیماران می شوند. عوامل ارثی و اکتسابی زیادی در ایجاد این بیماری دخیل می باشند. اگزوزوم ها مدل بسیارکوچکی از سلول ها هستند که توسط اکثر سلول های بدن در شرایط فیزیولوژیک و پاتولوژیک ترشح می شوند. از طرفی به دلیل ساختار بسیارکوچک و زیست پذیری که دارند، در درمان این بیماری نیز جایگاه ویژه ای پیدا کرده اند. 

این پژوهش یک مقاله ی مروری نظام مند است. به منظور انجام این مطالعه، پایگاه های الکترونیکی Pubmed ،Scopus و Web of Science بررسی گردید و تعداد 110 مقاله ی مروری و اصیل در بازه ی سال های 2020-2000 میلادی مطالعه گردید. از کلمات کلیدی اگزوزوم، بدخیمی های خونی و ایمونوتراپی به عنوان کلمات کلیدی اصلی همراه با تعدادی از اصطلاحات مرتبط دیگر همچون ریزمحیط تومور، لوکمی میلوییدی حاد، لوکمی لنفوییدی حاد، لوکمی لنفوییدی مزمن و مالتیپل میلوما (Exosome AND Cancer ،Leukemia AND Immunotherapy ،Exosome AND Leukemia ،AML AND Exosome) برای جستجو در این پایگاه ها استفاده گردید. در نهایت، تعداد 51 مقاله ی مرتبط با اگزوزوم و بدخیمی های خونی میلوییدی و لنفوییدی مورد استفاده قرارگرفت.

یافته ها:

 در شرایط بیماری پروفایل ژنومی سلول های بدخیم و ریزمحیط تومور تغییر می کند. محتویات اگزوزوم های آزادشده توسط سلول های لوکمیک ازجمله پروتئین های آنتی آپاپتوتیک، میکرو RNA های مختلف، عوامل آنژیوژنیک، پروتئین های شوک حرارتی و انکوژن ها که در ایجاد یک فنوتایپ التهابی در سلول های هدف نقش دارند، به عنوان عوامل دخیل در پاتوژنز لوکمی شناخته می شوند. تنوعی از مواد درمانی ازقبیل دارو های ضدالتهاب، پروتئین های نوترکیب، siRNA ومهارکننده ی میکروRNA های مختلف نیز می توانند به شکل اگزوزوم از چندین روش مختلف بسته بندی و در درمان لوکمی مورد استفاده قرار گیرند.

نتیجه گیری:

 اگزوزوم های ترشح شده از سلول های بدخیم با تغییر ریزمحیط تومور نقش مهمی در رشد و تکثیر، آنژیوژنز، متاستاز، مقاومت به داروهای شیمی درمانی و نیز فرار سلول های سرطانی از سیستم ایمنی ایفا می کنند. نقش اگزوزوم ها در ایجاد و کمک به رشد و پیشرفت  بدخیمی های خونی اثبات شده است. بنابراین استفاده از آن ها در درمان این اختلالات در شکل های مختلف، احتمالا بسیار کمک کننده و امیدبخش خواهد بود.