بررسی و مقایسه اثربخشی برنامه توانمندسازی کارشناسان پرستاری و بهداشت در آموزش و کنترل دیابت نوع دو : کارآزمایی شاهد دار تصادفی شده لانه گزیده در یک اقدام پژوهی

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی برنامه توانمندسازی کارشناسان پرستاری و مراقبین سلامت در آموزش و کنترل دیابت نوع دو انجام شد.

مطالعه ی حاضر از نوع کارآزمایی شاهددار تصادفی شده دو سوکور برروی 480 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهر اصفهان است که طی یک مطالعه اقدام پژوهی با طرح ارزشیابی لانه گزیده در سال 2018 انجام شده است. بیماران به صورت تصادفی به 4 گروه مساوی در دو گروه آزمون و کنترل با دو زیر گروه پرستاران و مراقبین سلامت تقسیم شدند.  2 گروه مداخله از پرستاران و مراقبین سلامت در 7 جلسه کارگاه توانمندسازی شرکت کرده و آموزش های خودمراقبتی بیماران خود را طی 4 جلسه اجرا کردند. اطلاعات دموگرافیک و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) بیماران در ابتدای مطالعه و سه ماه بعد از اتمام مداخله با روش های دقیق و قابل اعتماد جمع آوری شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 20 با استفاده از آزمون های مجذور کای، tمستقل، tزوجی، کولموگروف اسمیرنوف و ANOVA در سطح معنی دار 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

 یافته ها: 

چهار گروه بیماران مداخله و کنترل در دو زیر گروه پرستاران و ارایه دهندگان مراقبت های بهداشتی در ابتدای مطالعه از نظر متغیرهای جمعیت شناختی و  HbA1cتفاوت معنی داری نداشتند (409/0= p). سه ماه پس از مداخله، میانگین اختلاف سطح HbA1c بیماران در دو گروه مداخله (توانمندسازی پرستاران و ارایه دهندگان مراقبت های بهداشتی) در مقایسه با دو گروه کنترل معنی دار بود (003/0 = p) و بهترین تاثیر در گروه مداخله پرستاران مشاهده شد (003/0 = p).

نتیجه گیری:

  اثربخشی برنامه ی توانمندسازی  و اثر بیشتر آموزش پرستاران در مقایسه با مراقبین سلامت بر بهبود شاخص گلیسمیک بیماران مبتلا به دیابت تایید شد. بنابراین اجرای برنامه توانمندسازی پرسنل بهداشتی و استفاده از نیروهای دوره دیده ی پرستاری  به دلیل نقش مهمی که در رسالت نظام سلامت در جهت بهبود شاخصهای کنترل دیابت دارند پیشنهاد می شود.