معنای رافضه در روایت های اسلامی سه سده نخست

واژه رافضه در نوشته های مسلمانان در گذر تاریخ به فراوانی دیده می شود. عنوان رافضه درباره شیعیان بسیار بکار رفته است. این اصطلاح همچون لقبی برای بدنامی شیعه در جامعه بکار رفته است. کاربرد این اصطلاح با گذر زمان گسترش یافته است و رفته رفته شناسه ویژه امامیه درآمد. در این مقاله تلاش شده با بهره گیری از شیوه توصیفی - تحلیلی و روش های رایج رجالی، حدیثی و تاریخی به واکاوی معنای عنوان رافضه در احادیث پرداخته شود. موضوع اصلی این نوشتار شناسایی معنای عنوان رافضه در روایت های منابع روایی سه سده نخست بوده و اثبات این فرضیه که رافضه عنوان جریان فکری بوده که از غالیان و شیعیان تندرو شکل گرفته است. عنوانی که ابتکار مروانیان بوده و برای واپس زنی شیعیان بکار می رفت. این پیشامد با نقل روایت هایی از پیامبر خدا (ص) آغاز شد و شیعیان در واکنش به آن با بازخوانی معنای رفض احادیثی را از امامان (ع) نقل کردند.