بررسی برنامه درسی تجربه شده دانشجویان کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی درسی در دانشگاه بوعلی سینا

پژوهش حاضر با هدف بررسی برنامه درسی تجربه شده در دوره کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی درسی با روش پدیدارشناسی انجام شد. مشارکت کنندگان در این پژوهش، 26 نفر از دانشجویان ورودی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی درسی در دانشگاه بوعلی سینا طی سه سال تحصیلی 1394-1393، 1395-1394 و 1396-1395 بودند که همگی آنان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با دانشجویان بود که سوالات آن بر مبنای چهار سطح برنامه درسی تجربه شده از دیدگاه Fathi Vajargah (2005) (برنامه درسی سطح مورد انتظار، نهفته، تعاملی و یاد گرفته شده) طرح شده بود. داده ها به روش کدگذاری و مقوله بندی تحلیل و با معیارهای پژوهش های کیفی نظیر توصیف دقیق و عینی فرایند پژوهش و مقولات، درگیری طولانی مدت با میدان، نمونه گیری با در نظر گرفتن کثرت تفاوت ها از سه دوره ورودی دانشجویان، جمع آوری اطلاعات حتی بعد از اشباع نظری برای یافتن موارد احتمالی رد یافته ها و چک کردن یافته ها توسط مشارکت کنندگان در پژوهش، اعتباربخشی شدند. یافته ها نشان داد دانشجویان در هریک از سطوح برنامه درسی تجربه شده با مقوله های مختلفی روبه رو بودند. در سطح برنامه درسی مورد انتظار، مقوله تصور دشواری  شناسایی شد. در سطح برنامه درسی نهفته، مقوله های انگیزه تحصیل و دانش ها و مهارت های لازم به دست آمد. در سطح برنامه درسی تعاملی، در بخش درس ها، مقولات تغییر نگرش نسبت به برخی دروس، تکراری بودن برخی از دروس، نداشتن منبع مشخص در برخی دروس، دشواری تکالیف، چالش های ارزشیابی و تعامل و پاسخگویی استادان و در بخش پایان نامه نیز مقولات انتخاب استاد راهنما و انتخاب موضوع پایان نامه شناسایی شد. در سطح برنامه درسی یادگرفته شده نیز یادگیری های آشکار، پوچ و پنهان حاصل شد و هریک از مقولات نیز شامل زیرمقوله های متعدد بود. نتایج پژوهش نشان داد برنامه درسی تجربه شده در هریک از سطوح، دچار تغییراتی می شود و در نهایت، برنامه درسی سطح یادگرفته شده، با مورد انتظار تفاوت بسیاری دارد. از طرفی دانشجویان با قرار گرفتن در معرض تجربه و بدون هیچ حمایتی با سردرگمی ها و ابهامات زیادی روبه رویند؛ از این رو لازم است فرایند تجربه برنامه درسی را برای آنان بهبود دهند.