بررسی اثر ضد میکروبی رنگدانه نوربیکسین تجاری (Bixa orellana L.) بر باکتری های پاتوژن و عامل فساد مواد غذایی در محیط in vitro

نوربیکسین بخش محلول در آب رنگدانه طبیعی آناتو است که دارای خواص درمانی، ضدسرطانی و آنتی اکسیدانی می باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر ضد میکروبی نوربیکسین تجاری 1 درصد (که در به طور گسترده در صنعت غذا مورد استفاده قرار می گیرد) بر باکتری های کلستریدیوم اسپورژنز، استافیلوکوکوس اوریوس، لیستریا مونوسایتوژنز، اشریشیا کلی، سالمونلا تیفی موریوم و باسیلوس لیشنی فرمیس انجام شد. در این پژوهش برای ارزیابی اثر ضدمیکروبی و اثر بازدارندگی عصاره نوربیکسین از دو روش چاهک دیفیوژن (Well diffusion) و دیسک دیفیوژن (Disk diffusion) در غلظت های2، 4، 6 و 8 درصد نوربیکسین (1 درصد) استفاده گردید. نتایج حاصل از روش چاهک نشان داد که استافیلوکوکوس اوریوس با میزان mm 74/22 و باکتری کلستریدیوم اسپورژنز با میزان mm 44/14 بترتیب بیشترین و کمترین حساسیت را از خود نشان دادند. نتایج حاصل از روش دیسک نشان داد که بیشترین میانگین قطر هاله بازدارندگی نوربیکسین در همه غلظت های مورد آزمون بر روی باکتری لیستریا مونوسایتوژنز با میانگین قطر mm 09/19  بود و بعد از آن مربوط به استافیلوکوکوس اوریوس در غلظت 4 درصد با قطر mm 21/18بود. همچنین مشاهده گردید که در روش دیسک دیفیوژن، نوربیکسین توانست در غلظت های 4 و 8 درصد از رشد باکتری اشریشیا کلی (mm 09/9) نیز جلوگیری نماید. بر اساس نتایج حاصله مشخص شد که نوربیکسین هم بر باکتری های گرم مثبت و هم گرم منفی اثر بازداندگی دارد و این اثر بر باکتری های گرم مثبت بیستر از انواع گرم منفی بود. بنابراین با توجه به مضرات نگهدارنده های سنتزی و با توجه به خواص منحصر بفرد رنگدانه نوربیکسین تجاری نظیر طبیعی و ایمن بودن، دارا بودن خواص ضد میکروبی و درمانی و همچنین مقاومت حرارتی خوبی که به دلیل ساختمان آپوکاروتنوییدی طی فرآوری از خود نشان می دهد، می توان از این رنگدانه بعنوان یک نگهدارنده طبیعی ضد باکتریایی و دارای خواص سلامت بخشی در مواد غذایی مختلف استفاده نمود.