تعیین سهم عوامل مختلف اقلیمی در رخداد گرد و غبار داخلی و خارجی کلان شهر اهواز با استفاده از شبکه عصبی - مصنوعی

شهر اهواز افزون بر منابع گرد و غبار داخلی به واسطه قرارگیری در مسیر عبور بادهای جنوب شرق - شمال غرب و بالعکس از بیشتر منابع کانون های گرد و غبار خارجی تاثیرپذیر است. در نوشتار پیش رو گرد و غبارهای داخلی و خارجی ازهم تفکیک و سهم عوامل اقلیمی در رخداد آن ها در شهر اهواز تعیین شد. برای این منظور از داده های مربوط به پارامترها و پدیده های اقلیمی موثر بر رخداد گرد و غبار استفاده شد. برای تعیین میزان اهمیت هر یک از عوامل اقلیمی در رخداد گرد و غبار از تحلیل و مقایسه شبکه های مختلف عصبی استفاده شد. در این بررسی 70% داده ها به عنوان داده آموزشی و 30% داده ها به عنوان داده تست وارد شبکه شد. به منظور ارزیابی دقت توابع مختلف، مجموع مربعات خطای داده های آموزشی و تست، خطای نسبی داده های آموزشی و تست و همچنین ضریب همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و تخمین زده شده رخداد گرد و غبار و عوامل اقلیمی با یکدیگر مقایسه شد. در نهایت مدلی که کمترین میزان خطا و بیشترین ضریب همبستگی را نشان داد، به عنوان مدل بهینه برای بررسی سهم عوامل اقلیمی تاثیرگذار بر رخداد گرد و غبار داخلی و خارجی انتخاب شد. نتایج نشان داد؛ عامل باد با سرعت بیش از شش متر بر ثانیه و سپس باد کمتر از شش متر بر ثانیه، بیشترین نقش را در رخداد گرد و غبار داخلی ایفا کرده و تغییرات بارش در درجه سوم اهمیت موثر بوده است. در رخداد گرد و غبارهای خارجی به دلیل تاثیرپذیری از شرایط مناطق دوردست تر که کمابیش در خارج از مرز سیاسی ایران هستند، عواملی که بیشتر رخداد آن ها منطقه ای بوده است؛ مانند شاخص خشک سالی SPEI (شاخص بارش و تبخیر و تعرق استاندارد) و شاخص DTR (اختلاف دمای بین شب و روز)، در رخداد گرد و غبارهای فراگیر منطقه ای که به اهواز رسیده، اهمیت بیشتری داشته است.