تحلیل سطح دسترسی به فضاهای فراغتی درون شهری با استفاده از روش تحلیل شبکه (مورد مطالعه: محله های مسکونی منطقه 9 تهران)

فضاهای گذران اوقات فراغت، از مهم ترین حوزه های عمل کردی در شهرها هستند. دسترسی مناسب به این فضاها می تواند نقش موثری در تعادل روحی شهروندان داشته باشد. به دلیل این که نوع دسترسی، بر اساس فاصله و زمان رسیدن از یک مکان به مکان دیگر سنجیده می شود، می توان به نقش بسیار مهم ساختار شبکه معابر در این زمینه پی برد.

در پژوهش حاضر، که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های کتاب خانه ای و میدانی انجام شده است، دسترسی به فضاهای فراغتی منطقه 9 تهران در ارتباط با شبکه معابر آن تحلیل گردید. با استفاده از روش تحلیل شبکه، در مجموع دسترسی به 11 نوع از فضاهای فراغتی در قالب 4 کاربری (پارک و فضای سبز، ورزشی، فرهنگی و پذیرایی) مورد ارزیابی قرار گرفت.

سطوح ارزیابی دسترسی، شامل سه سطح خوب، متوسط و ضعیف بود که یافته ها نشان داد دسترسی به فضاهای ورزشی مطلوب بوده و مراکز پذیرایی و پارک ها و فضای سبز نیز دارای دسترسی نسبتا مطلوبی هستند؛ اما دسترسی به فضاهای فرهنگی به صورت متوسط و ضعیف بود. به طور کلی از نظر کیفیت دسترسی، منطقه 9 تهران به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شده است که نیمه غربی آن دارای دسترسی مطلوب تری نسبت به نیمه شرقی است.

هم چنین نتایج حاصل از نقشه دسترسی یکپارچه به فضاهای فراغتی نشان داد که دسترسی در جوار خیابان های اصلی و شریانی، بهتر از بخش های داخلی بلوک هاست. این مساله در نیمه شرقی منطقه به وضوح مشخص است. نتیجه این امر، محرومیت بخش های داخلی محله ها و پیدایش نابرابری در دسترسی به فضاهای فراغتی است.