غربال و ارزیابی تنوع فنوتیپکی جدایه های غیرتوکسین زای Aspergillus flavus در باغات پسته ایران

استفاده از سویه های غیرتوکسین زای قارچ Aspergillus flavus به عنوان یک روش بیولوژیک موثر برای کاهش آفلاتوکسین در کشورهای مختلف در حال توسعه است. سویه های غیرتوکسین زا قادر به رقابت با سویه های توکسین زا و اشغال بستر هستند و این امر باعث کاهش جمعیت توکسین زا و میزان آفلاتوکسین در بستر غذایی می شود. هدف از این مطالعه، بررسی تنوع در جمعیت غیرتوکسین زای A. flavus از نظر مورفولوژیکی بود. تعداد 225 نمونه میوه و خاک پسته از استان های مختلف جمع آوری و برای جداسازی قارچ از روش سری های رقت و محیط کشت AFPA استفاده شد. برای غربال اولیه جدایه های غیرتوکسین زا از روش بخار آمونیاک در محیط کشت نارگیل آگار و برای تایید نتایج از روش کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) استفاده شد. تعیین گونه جدایه های حاصله به روش مولکولی با استفاده از آغازگرهای اختصاصی گونه FLAVIQ1/FlaQ2 انجام شد. ویژگی های ماکرومورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی 56 سویه غیرتوکسین زای A. flavus به دست آمده، با استفاده از چهار محیط کشت CYA (czapek yeast agar)، MEA (malt extract agar)،CY20S  (czapek yeast 20% sucrose) و CZ (czapek) مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی این خصوصیات، جدایه  های غیرتوکسین زایA. flavus را در پنج گروه قرار داد. الگوی رشد پرگنه در محیط کشت CYA25 قابلیت تفکیک خوبی در بین جدایه ها از خود نشان داد. نتایج نشان داد در میان جدایه های غیرتوکسین زا A. flavus به دست آمده از مکان های جغرافیایی مختلف تنوع زیادی وجود دارد که دلیل آن می تواند به وجود گونه های مختلف در کمپلکس A. flavus مربوط باشد.