بررسی تغذیه محتویات شکمبه گاو و گوسفند بر عملکرد رشد، صفات کمی و کیفی لاشه و برخی فراسنجه های خونی بره های پرواری دالاق

محتویات شکمبه، مواد خوراکی مصرف شده توسط حیوان قبل از کشتار می باشد که تقریبا به واسطه عمل نشخوار و قرارگرفتن در معرض آنزیم های مختلف و تک یاخته های موجود در شکمبه عمل آوری شده و یک خوراک کامل و آماده هضم می باشد که در صورت عمل آوری مجددا قابل تغذیه حیوانات نشخوارکننده می باشد. استفاده از بقایای گوارشی دام های کشتاری می تواند یک جایگزین ارزان، با ارزش تغذیه ای و همیشه در دسترس برای جایگزینی بخشی از جیره و جلوگیری از آلودگی محیط زیست و جلوگیری از اتلاف ارزش غذایی هضم و جذب نشده آن باشد. بنابراین، هدف از انجام این تحقیق، قابلیت جایگزینی محتویات شکمبه گاو و گوسفند به عنوان یک خوراک جایگزین در جیره مصرفی بر عملکرد رشد، صفات کمی و کیفی لاشه و برخی فراسنجه های خونی بره های پرواری دالاق بود.

در این آزمایش از تعداد 24 راس بره نر نژاد دالاق با میانگین سن 5/4 ماه و میانگین وزن 2±27 کیلو گرم به مدت 90 روز مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل؛ 1) شاهد، بدون محتویات شکمبه گاو و گوسفند، 2) 15 درصد محتویات شکمبه گاو، 3) 30 درصد محتویات شکمبه گاو، 4) 15 درصد محتویات گوسفند، 5) 30 درصد محتویات گوسفند و 6) 15 درصد محتویات شکمبه گاو و 15 درصد محتویات گوسفند بودند.

نتایج عملکرد رشد نشان داد که در وزن پایان پروار، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>P). بالاترین افزایش وزن روزانه و وزن نهایی پروار و همچنین بهبود ضریب تبدیل غذایی در تیمار 30 درصد محتویات شکمبه گوسفند مشاهده شد. نتایج ابعاد بدن دام های آزمایشی نشان داد که طول بدن در تیمار 30 درصد محتویات شکمبه گوسفند به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد بالاتر بود (05/0>P). نتایج صفات کمی لاشه نشان داد که تیمار 30 درصد محتویات شکمبه گوسفند در وزن لاشه گرم، وزن لاشه سرد، راندمان سردست و ران به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد دارای مقادیر بالاتری بود (05/0>P). نتایج برخی فراسنجه های خونی روز 90 آزمایش تفاوت معنی داری را در غلظت گلوکز، کلسترول، BUN و پروتئین تام بین تیمارهای آزمایشی نشان داد (05/0>P)؛ طوری که در تیمار 30 درصد محتویات شکمبه گوسفند غلظت فراسنجه های مورد نظر بالاتر بود.

نتایج کلی تحقیق نشان داد که مصرف محتویات خشک شده شکمبه گوسفند در جیره بره های پرواری در بهبود عملکرد رشد به خصوص افزایش وزن زنده، وزن نهایی پروار، ضریب تبدیل غذایی و صفات لاشه موثر بود. مصرف محتویات خشک شده شکمبه بر برخی فراسنجه های خونی بره های آزمایشی نیز به طور معنی داری اثرگذار بود. همچنین سطح 30 درصد محتویات شکمبه گوسفندی نسبت به سایر تیمارها به نسبت دارای عملکرد بهتری در این تحقیق بود.