تحلیل وضعیت حقوق فرهنگی کودکان دارای معلولیت براساس قوانین بین المللی و داخلی (مطالعه موردی: حق آموزش کودکان با ناتوانی هوشی براساس دیدگاه مدیران و مربیان مراکز آموزش استثنائی شهر تهران)
در حوزه معلولیت، مهم ترین قوانین موجود در سطح بین المللی شامل «کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت»، «کنوانسیون حقوق کودک» و در نظام حقوقی ایران شامل «قانون بهبود آموزش برای افراد دارای کم توانی» و «قانون جامع حمایت از حقوق معلولان» هستند. هدف این مطالعه، بررسی میزان عملیاتی شدن حقوق آموزش کودکان با ناتوانی هوشی در شهر تهران باتوجه به دیدگاه مدیران و مربیان شش مرکز آموزش استثنایی بود.
این پژوهش به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی بود که در سال 1399 انجام شد. در این پژوهش محقق باتوجه به مهم ترین قانون موجود در سطح بین المللی یعنی «کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت» و «قانون جامع حمایت از حقوق معلولان» در حقوق ایران و با بهره گیری از فن دلفی، چک لیست محقق ساخته ای را برای جمع آوری داده ها تهیه کرد. روایی محتوایی این چک لیست محقق ساخته، با استفاده از نظرات اساتید و صاحب نظران حوزه حقوق معلولیت و آموزش وپرورش استثنایی به دست آمد. نمونه های پژوهش را مدیران و مربیان شش مرکز آموزش استثنایی مقاطع ابتدایی و متوسطه شهر تهران تشکیل دادند که به شیوه هدف مند انتخاب شدند. درباره پایایی ابزار تحقیق (چک لیست محقق ساخته) باید گفت نیازهای کودکان معلول به لحاظ حقوق آموزشی در همه نقاط یکسان است و ازسویی چون این ابزار براساس قوانین موجود در حوزه معلولیت، کودک و حقوق آموزش معلولان تهیه شد، پایا بود.
در این مطالعه، هفت بعد و سی مولفه برای حق آموزش کودکان کم توان ذهنی استخراج شد. هفت بعد عبارت بود از: آموزش همگانی؛ آموزش مهارت های زندگی؛ شرایط فضای آموزشی آموزش فنی و حرفه ای؛ به کارگیری معلمان ویژه آموزش؛ آموزش های بهداشتی؛ خدمات مرتبط اعم از برنامه آموزش فردی، ترابری و تشویقی؛ نظام ارزشیابی.
از میان حقوق فرهنگی اختصاص یافته به معلولان، حق آموزش از جایگاه اساسی برخوردار است. درواقع تحقق بسیاری از حقوق معلولان در گروی امر آموزش است. اگر آموزش معلولان به نحو صحیح انجام شود، بستر مناسبی برای تحقق سایر حقوق آنان خواهد بود.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.