مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی و کمال گرایی در زوجین ناسازگار مراجعه کننده به مراکز مشاوره

با استفاده از رویکردهای مختلف می توان به بهبود کمال‫گرایی منفی و باورهای غیرمنطقی در زوجینی پرداخت که با همسران خود دچار تعارض می‫شوند. هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی و کمال گرایی در زوجین ناسازگار مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر ایلام بود.

این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس‫آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی زوجین ناسازگار مراجعه کننده به یکی از مراکز مشاوره در شهر ایلام در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه ای متشکل از سی زوج با روش نمونه‫گیری داوطلبانه از میان تمامی زوجین ناسازگار مراجعه کننده به مرکز مشاوره در شهر ایلام انتخاب شد. سپس به صورت تصادفی در سه گروه بیست نفری (درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، گواه) قرار گرفتند. داده ها در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس کمال گرایی (فراست و همکاران، 1990) و آزمون تفکرات غیرمنطقی (الیس، 1985) جمع آوری شد. درمان مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد جداگانه طی هشت جلسه و هر جلسه نود دقیقه صرفا برای گروه های آزمایش ارایه شد. تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و آزمون تعقیبی LSD در نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد در پس آزمون بعد از حذف پیش آزمون، بین میانگین کمال گرایی و باورهای غیرمنطقی در دو گروه درمان تفاوت معنا داری وجود داشت (0٫001>p). در مقایسه تاثیر دو درمان مذکور تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش مشاهده نشد و هر دو درمان تقریبا تاثیر یکسانی بر کاهش کمال گرایی و باورهای غیرمنطقی زوجین داشتند.

براساس یافته های پژوهش، می توان از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی برای کاهش باورهای غیرمنطقی و کمال گرایی زوجین در مراکز روان شناسی و مشاوره استفاده کرد.