مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی و گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش بر فراشناخت، عزت نفس، توجه متمرکز بر خود و اختلال هراس اجتماعی

 ازآنجاکه بخش عمده ای از نیازهای انسان ازطریق کارکردن میسر می شود، شناخت مشکلات مربوط به کار، اهمیت فوق العاده ای دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی و گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش بر فراشناخت، عزت نفس، توجه متمرکز بر خود و اختلال هراس اجتماعی انجام شد.

روش پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارمندان شاغل در ادارات دولتی شهر اراک در شش ماه دوم سال 1397 تشکیل دادند. از بین جامعه آماری به روش نمونه گیری ساده 45 نفر آزمودنی واجد شرایط به عنوان نمونه اصلی انتخاب شدند و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها پرسشنامه هراس اجتماعی (کانور و همکاران، 2000)، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت (ولز و کارت رایت-هاتون، 2004)، پرسشنامه توجه متمرکز بر خود (وودی و همکاران، 1997) و پرسشنامه عزت نفس (کوپر اسمیت، 1967) اجرا شد. آموزش مهارت های اجتماعی (هارجی و دیکسون، 2004) و گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش (هیز و همکاران، 1999) صرفا برای گروه های آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزارSPSS نسخه 24 تحلیل شدند. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

پس از کنترل اثر پیش آزمون نتایج نشان داد، بین سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) از لحاظ تمامی متغیرها (فراشناخت، عزت نفس، توجه متمرکز بر خود و هراس اجتماعی) تفاوت معنادار وجود داشت (0٫001>p)؛ همچنین بین گروه های آزمایشی در هیچ یک از متغیرهای ذکرشده، در پس آزمون تفاوت معناداری وجود نداشت (0٫05<p)؛ اما در متغیرهای ذکرشده، هر دو گروه درمقایسه با گروه گواه به صورت معناداری تفاوت داشتند (0٫001>p).

باتوجه به یافته های پژوهش، آموزش مهارت های اجتماعی و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر کاهش فراشناخت، افزایش عزت نفس، کاهش توجه متمرکز بر خود و کاهش هراس اجتماعی در کارمندان موثر است.