اثربخشی مداخله مبتنی بر الگوی گفتمان مادر-کودک بر کاهش مشکلات برونی سازی و بازنمایی ذهنی منفی از مادر و افزایش انسجام روایتی کودکان دارای مشکلات برونی سازی

 در رابطه مادر-کودک، ارتباط گفتمانی در شکل گیری یا کاهش مشکلات کودکان موثر تشخیص داده شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله مبتنی بر الگوی گفتمان مادر-کودک تدوین شده، بر کاهش مشکلات برونی سازی، کاهش بازنمایی ذهنی منفی از مادر و افزایش انسجام روایتی کودکان دارای مشکلات برونی سازی بود.

پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری را 26 زوج مادر-کودک، دارای کودکان 4تا6 سال با مشکلات برونی سازی در مهدکودک های سازمان بهزیستی شهر تهران در سال 1397 تشکیل دادند که به طور دردسترس انتخاب شدند. بعد از همگن کردن براساس متغیرهای جمعیت شناختی، شرکت کنندگان به طور تصادفی در یک گروه 14نفره آزمایشی و یک گروه 12نفره گواه قرار گرفتند. گروه ها به وسیله فهرست رفتاری کودک (آخنباخ و رکسورلا، 2001) و مجموعه داستان های مک آرتور (امد و همکاران، 2003) ارزیابی شدند. عنوان بسته آموزشی مداخله تدوین شده در این پژوهش «مداخله مبتنی بر الگوی گفتمان مادر-کودک» بود که اعتبار آن به تایید پنج نفر از متخصصان دارای دکتری تخصصی روان شناسی رسید. جلسات مداخله در 7 جلسه دوساعته و به صورت هفتگی برای گروه آزمایش اجرا شد. در تحلیل آماری از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 درنظر گرفته شد.

اثرات تعاملی زمان و گروه نشان داد مداخله برای هر سه متغیر مشکلات برونی سازی (0٫001>p)، بازنمایی ذهنی منفی از مادر (0٫001>p) و انسجام روایتی کودک (0٫020=p) معنادار بود. در سه متغیر ذکرشده تفاوت بین مراحل پیش آزمون و پس آزمون (0٫05>p) و پیش آزمون و پیگیری (0٫05>p) معنادار بود؛ اما بین مراحل پس آزمون و پیگیری معنا دار نبود که نشان دهنده ماندگاری تاثیر مداخله است.

بسته مداخله ای مبتنی بر الگوی گفتمان مادر-کودک که در این پژوهش تدوین شده است، منجربه کاهش مشکلات برونی سازی، کاهش بازنمایی ذهنی منفی از مادر و افزایش انسجام روایتی کودکان دارای مشکلات برونی سازی می شود.