بررسی و ارزیابی راهبردهای دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی

در این پژوهش به بیان و ارزیابی راهبردهای دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران در دوره جنگ تحمیلی پرداخته می شود . شیوه و روش انجام این تحقیق از حیث رویکرد محقق، توصیفی – تحلیلی و از حیث تکنیک جمع‌آوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و اسنادی است. در این تحقیق سعی شده است به پرسش های مختلف در باره چیستی و چرایی اتخاذ راهبردهای دفاعی و نظامی در دوره جنگ پاسخ داده شود. در مجموع بررسی های این تحقیق نشان می دهد که راهبردهای نظامی ایران در جلوگیری از "پیشروی عراق" در خاک ایران و نیز "دفع تجاوز" و "آزادسازی سرزمین های اشغالی" کشور موفق بوده است ولی راهبرد ایران برای "خاتمه دادن به جنگ" از طریق انجام یک عملیات بزرگ سرنوشت ساز، ناموفق بوده است و باعث طولانی و فرسایشی شدن جنگ و نیز کاهش توان اقتصادی ایران و افزایش تلفات و تغییر موازنه قوا به نفع عراق شده است. از طرفی ایران، "راهبرد دیپلماسی" موفقی در طول دوره دفاع مقدس نداشته است و سرانجام جنگ، نه با ابتکار نظامی – سیاسی جمهوری اسلامی ایران بلکه از طریق پذیرش تاخیری قطعنامه 598 سازمان ملل به پایان رسیده است. در نهایت جمهوری اسلامی ایران توانسته است با راهبردهای اتخاذ کرده، "تمامیت ارضی" کشور را حفظ کند و جنگ را پس از هشت سال با ناکام گذاشتن صدام حسین به پایان ببرد. ولی موفق نشده تا خسارات و غرامت جنگ را از عراق دریافت کند و اروندرود را لایروبی نماید و خوزستان را بازسازی کند.