بررسی توانایی رشد خارشتر (Alhagi maurorum Medik.) در اراضی شور استان یزد

در این پژوهش برخی ویژگی های خاک و همچنین رشد خارشتر (Alhagi maurorum Medik.)  در اراضی شور استان یزد در سال های 99-1398 پایش گردید. بر این اساس، توانایی رشد این گونه در اراضی شور بررسی شد. برای این کار هفت مرتع استان یزد شامل بافق، جوادیه، بهاباد، جلگه، اردکان، عقدا و ابرکوه با پوشش غالب خارشتر انتخاب گردید. شوری عصاره اشباع و اسیدیته خاک، شوری و اسیدیته آب، وزن تر و وزن خشک خارشتر با استفاده از نمونه برداری و شوری ظاهری خاک با استفاده از دستگاه القاءگر الکترومغناطیس (EM38) پایش شد. نتایج نشان داد که ضرایب تبیین (R2) برآورد شوری خاک با استفاده از دستگاه EM38 برای مناطق مختلف قابل قبول و بین 52/0 تا 86/0 متغیر بود. شوری خاک در اراضی مورد بررسی از 17/2 گرم املاح در کیلوگرم خاک در عقدا تا 5/226 گرم املاح در کیلوگرم خاک در اردکان برای عمق 30-0 سانتی متری و از 40/0 گرم املاح در کیلوگرم خاک در بافق تا 3/118 گرم املاح در کیلوگرم خاک در اردکان برای عمق 60-30 سانتی متری متغیر بود. بیشینه تولید خارشتر، برابر با 25 تن در هکتار وزن تر و 7 تن در هکتار وزن خشک بود. در بافق با شوری آب 12 دسی زیمنس بر متر و شوری خاک 11 گرم در کیلوگرم مشاهده شد. به طور میانگین بیشترین تولید به ترتیب در بافق، بهاباد، ابرکوه، عقدا و اردکان مشاهده شد که تقریبا با تغییرات شوری و اسیدیته خاک منطبق بود. بنابراین به نظر می رسد که خارشتر تحمل بسیار بالایی به شوری آب و خاک دارد، ولی به اسیدیته خاک حساس می باشد. استفاده از دستگاه EM38 برای ارزیابی شوری خاک در اراضی با پوشش خارشتر استان یزد دقت قابل قبولی داشت و برای پایش شوری خاک سایر مراتع توصیه می شود، ولی واسنجی در هر منطقه و برای هر عمق خاک به صورت جداگانه ضروریست.