شبیه سازی آینده تغییرات مکانی و زمانی کاربری و پوشش اراضی در مناطق خشک (مطالعه موردی: دشت میناب)

در این تحقیق به شبیه سازی کاربری های موجود در دشت میناب با استفاده از روش ترکیبی CA-Markov پرداخته شد. بدین منظور نقشه کاربری اراضی برای سال های 1379، 1389 و 1399 با استفاده از تصاویر ماهواره لندست با روش طبقه بندی حداکثر احتمال تولید گردید و بعد از ارزیابی مدل، نقشه کاربری برای سال 1409 و 1419 با استفاده از روش ترکیبی CA-Markov پیش بینی شد. تجزیه وتحلیل الگوهای تغییرات کاربری در دشت میناب نشان داد که در طول دوره آماری 1379-1399در سطح کاربری های این منطقه تغییرات چشمگیری رخ داده است. به طوری که در طول این دوره 20 ساله مساحت کاربری های کشاورزی، مناطق شهری و انسان ساخت، شوره زار و مراتع و اراضی بایر به ترتیب از 91/38، 99/25، 09/20 و 15 درصد در سال 1379 به 75/40، 02/40، 44/12 و 80/6 درصد در سال 1399 رسیده است. ارزیابی مدل با استفاده از شاخص کاپای بالای 90% نشان دهنده دقت بالای مدل برای پیش بینی کاربری هاست. پیش بینی تغییرات در سال 1409 و 1419 نشان می دهد که کاربری زمین های کشاورزی و مناطق شهری و انسان ساخت به ترتیب با میزان 05/0 و 39/0 درصد در حال افزایش می باشند که از سمت شرق دشت به سمت غرب آن در حال پیشروی هستند؛ این درحالی است که کاربری های شوره زار، مراتع و اراضی بایر در مجموع با میزان 44/0 درصد در حال کاهش است که این کاهش بیشتر در سمت غرب و شمال غرب این دشت قابل رویت است. در پایان از مهمترین راهکارهای اجرایی برنامه ریزان و مسیولان برای جلوگیری از تغییر کاربری و در نهایت تخریب اراضی در این منطقه، می توان به اصلاح الگوی کشت، روش های نوین آبیاری، تغذیه بستر این دشت و حفظ و احیای پوشش گیاهی بومی اشاره نمود.