آنالیز مولکولی رنگ پوشش بذر و بررسی میزان آنتوسیانین در برخی ارقام لوبیا

لوبیا به خاطر داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها در پوشش بذر در تغذیه و سلامت جامعه نقش بسزایی دارد. اخیرا ژن‌های خانواده MYB به‌ عنوان ژن‌های کنترل‌کننده رنگ پوشش دانه ارتباط قوی با مقدار آنتوسیانین دارند. تنوع فیزیولوژیکی و مولکولی ژن‌های دخیل در پوشش رنگ بذر 12 رقم لوبیا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که بین ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا از نظر میزان آنتوسیانین اختلاف معنی داری وجود دارد به طوری که بیشترین مقدار آنتوسیانین در لوبیا سیاه مشاهده شد. آنالیز مولکولی ژن‌های MYB و AF نشان داد که این دو ژن در برخی نمونه‌ها تکثیر شدند که ژن MYB در لوبیا‌ی چشم‌بلبلی معمولی 1، 2 و نمونه موتانت و لوبیای عروس تکثیر شد درحالی‌که ژن AF تنها در نمونه‌های چشم‌بلبلی نوع 1،2 و نمونه موتانت تکثیر شد. آنالیزهای بیوانفورماتیکی نشان داد که توالی‌های حاصل از این دو ژن تشابه بسیار بالایی را با نمونه‌های موجود در NCBI نشان می‌دهند به‌طوری‌که در ژن AF دو آلل جدید در مقایسه با توالی‌های معرفی شده برای کنترل پوشش رنگ بذر در لوبیا شناسایی شد. همچنین نمودار فیلوژنتیکی نمونه‌ها با استفاده از روش UPGMA نشان داد که می‌توان نمونه‌ها را بر‌اساس رنگ پوشش بذر از هم تفکیک نمود. نتایج کلی نشان داد که لوبیای چشم‌بلبلی موتانت به خاطر داشتن ژن‌های MYB، AF و همچنین مقدار بالای آنتوسیانین و عملکرد بالا در مقایسه با سایر لوبیا‌های چشم‌بلبلی می‌تواند گزینه مناسبی جهت مطالعات بیشتر و معرفی به کشاورزان در آینده باشد.