بررسی تنوع گونه ای زیرخانواده قنات ماهیان (Cypriniformes: Leuciscinae) در حوضه آبریز دریای خزر، ایران با رویکرد مولکولی

حوضه آبریز دریای خزر یکی از بوم سازگان های مهم ایران با تنوع گونه ای بالا از آبزیان مختلف بوده به طوری که موضوع تعیین وضعیت آرایه شناختی فون ماهیان آن همیشه موردتوجه بوده است. تاکنون تعداد 297 گونه از ماهیان آب شیرین و لب شور از ایران گزارش شده که زیرخانواده قنات ماهیان (Leuciscinae) به عنوان یکی از متنوع ترین گروه های ماهیان، بیشترین تنوع گونه ای را در حوضه آبریز دریای خزر به خود اختصاص داده است. در مطالعه حاضر، طی سال های 98-1396 نمونه برداری از گونه های گزارش شده از این زیرخانواده در این حوضه آبریز انجام گرفت. علاوه بر مطالعات ریختی، به منظور بررسی وضعیت روابط تبارشناختی اعضای این زیرخانواده در حوضه آبریز خزر، تجزیه وتحلیل های بیزین (BI) با استفاده از ژن سیتوکروم C اکسیداز زیر واحد یک (COX1) صورت پذیرفت. نتایج نشان دادند که در حوضه خزر، جنس هایAbramis، Acanthobrama، Alburnus، Alburnoides، Blicca، Leucaspius، Leuciscus، Rutilus، Scardinius، Squalius و Vimba حضور داشته که تنها Alburnoides parhami، Alburnoides samiii و Alburnoides tabarestanensis گونه های بوم زاد این حوضه می باشند؛ لذا جهت حفظ تنوع گونه ای زیرخانواده قنات ماهیان در ایران و به ویژه این حوضه آبریز، نیاز به حفاظت از گونه های در معرض خطر و حفظ ذخایر ژنتیکی آن ها می باشد.