بررسی مولفه های برنامه درسی چندفرهنگی و تعیین ابعاد و شاخص های آن (مطالعه موردی دوره دوم متوسطه مدارس شهر تبریز)

هدف اصلی پژوهش حاضر این است که نخست وضعیت موجود مولفه های برنامه درسی چندفرهنگی برای دوره دوم متوسطه را بررسی کند و سپس، ابعاد مولفه ها و شاخص های آن را توصیف و تحلیل کند. این پژوهش ازنظر ماهیت داده ها از نوع آمیخته است و در دو بخش کیفی و کمی تنظیم شده است. در روش کیفی با 18 متخصص رشته برنامه درسی مصاحبه تا حد اشباع انجام گرفت. برای استخراج نتایج حاصل از مصاحبه ها از روش کدگذاری دومرحله ای استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کمی شامل معلمان نواحی پنج گانه تبریز بودند که در دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی (98-99) تدریس می کردند. در تجزیه و تحلیل داده های کمی از روش های آماری جهت اعتباریابی شاخصه های برنامه درسی چندفرهنگی (به دست آمده از مرحله اول) با استفاده از روش های آلفا کرونباخ، محاسبه ضریب CVR و تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شده است. یافته های ما چهار بعد کلی «اهداف»، «محتوا»، «روش ها»، و «اصول آموزشی» در تدوین برنامه درسی چندفرهنگی را شناسایی-کرد. هم چنین، یافته ها نشان داد که در مولفه اهداف چندفرهنگی در نظام فعلی آموزشی ایران، میانگین نمره تجربی به طور معناداری بیشتر از میانگین نظری است. بدین ترتیب، مشخص شد وضعیت هدف گذاری در خصوص آموزشهای چندفرهنگی، نظام فعلی در وضعیت مطلوبی قراردارد اما در خصوص سه بعد «محتوا»، «روش ها»، و «اصول برنامه درسی چندفرهنگی» میانگین به دست آمده، در حدود میانگین نظری است. بنابراین، میزان توجه و اجرای سه بعد مذکور در نظام آموزش فعلی در حال حاضر در وضعیت متوسط قرار دارد.