الگوی علی روابط ادراک محیط اجتماعی با انگیزش تحصیلی با نقش میانجی انتظارات تحصیلی، سبک های اسنادی، و هیجانات تحصیلی

ادراک محیط اجتماعی که معلم و همکلاسی‌ها در بهبود آن نقش موثری را ایفا می‌کنند، تاثیرات مهمی در انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی علی روابط ادراک محیط اجتماعی با انگیزش تحصیلی با نقش میانجی انتظارات تحصیلی، سبک‌های اسنادی، و هیجانات تحصیلی انجام شد.

روش این پژوهش توصیفی و طرح آن از نوع همبستگی است. جامعه این مطالعه شامل تمام دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول (پایه‌های هفتم، هشتم، و نهم) شهر تهران در سال 1400-1399 بوده است. نمونه مورد مطالعه شامل 295 دانش‌آموز بود که به‌طور نمونه‌گیری در دسترس از طریق فراخوان اینترنتی در مطالعه شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه‌های حمایت عاطفی معلم (ساکیز، 2007)، حمایت هیجانی دانش‌آموز (پاتریک، ریان وکاپلان، 2007)، انگیزش تحصیلی (والرند و همکاران، 1992)، سبک‌های اسنادی (سلیگمن و همکاران، 1982)، فرم کوتاه هیجانات پیشرفت (پکران، گویتز و پری، 2005) و انتظار-ارزش (حسینی، طالع‌پسند، بیگدلی، 1389) استفاده شد که به‌ دلیل شیوع کرونا، به‌ طور مجازی اجرا شدند. برای تحلیل داده ها، از مدل تحلیل مسیر استفاده شد.

  نتایج نشان داد الگوی پیشنهادی، برازش خوبی با داده‌ها داشت. مولفه‌های ادراک محیط اجتماعی بر انگیزش تحصیلی با نقش میانجی هیجانات تحصیلی و انتظارات تحصیلی، تاثیر غیرمستقیم داشت؛ مولفه‌های ادراک محیط اجتماعی بر انگیزش تحصیلی با نقش میانجی سبک‌های اسنادی، تاثیر غیرمستقیم نداشت؛ سبک‌های اسنادی بر انگیزش تحصیلی، تاثیر نداشت؛ حمایت عاطفی معلم بر انگیزش تحصیلی تاثیرمستقیم داشت (0/001P<)؛ و هیجانات تحصیلی و انتظارات تحصیلی بر انگیزش تحصیلی تاثیرمستقیم داشت (0/001P<).

 بر اساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت حمایت عاطفی معلمان و حمایت هیجانی دانش‌آموزان بر انگیزش تحصیلی آنها تاثیرگذار است. همچنین اگر به هیجانات مثبت و منفی تحصیلی دانش‌آموزان توجه شود و انتظار و ارزش آنها از یادگیری، افزایش داده شود، انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان بهبود می‌یاید.