پایداری عملکرد و ویژگی پومولوژیکی ارقام تجاری زیتون کنسروالیا، زرد و آمفی سیس در شرایط تنش کم آبیاری و محلول پاشی سالیسلیک اسید

 به منظور بررسی اثرات محلول پاشی سالیسلیک اسید تحت تنش آبی بر پایداری عملکرد و ویژگی پومولوژیکی برخی ارقام زیتون در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو استان کرمانشاه، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و سه فاکتور (غلظت های سالیسلیک اسید، رژیم های آبیاری و ارقام زیتون) در سال باغی 1397 اجرا گردید. 

 پژوهش حاضر در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو شهرستان سرپل ذهاب انجام گرفت. این منطقه دارای طول جغرافیایی 45 درجه و 51 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 34 درجه و 30 دقیقه شمالی است. ارتفاع آن از سطح دریا 571 متر می باشد. مواد آزمایشی این تحقیق درختان 17 ساله سه رقم از ارقام زیتون شامل ارقام کنسروالیا، زرد وآمفی سیس بودند. دو مرحله محلول پاشی کامل درختان زیتون با اسید سالیسلیک در غلظت های صفر به عنوان شاهد (محلول پاشی با آب)، 5/1 و 3 میلی مولار، در قبل از گلدهی و قبل از شروع رشد سریع میوه، انجام گردید. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100 درصد نیاز آبی درختان زیتون (شاهد)، آبیاری به میزان 75 درصد نیاز آبی درختان زیتون و آبیاری به میزان50 درصد نیاز آبی درختان زیتون در طول فصل، با سیستم آبیاری قطره ای اعمال گردید. هر واحد آزمایشی شامل دو درخت بود. عملیات مراقبت و نگهداری از درختان به طور یکسان در همه تیمارها اعمال شد. یاداشت برداری های عملکرد میوه و صفات پومولوژیکی شامل وزن میوه، ابعاد میوه (طول و قطر میوه)، وزن تر و خشک گوشت، درصد ماده خشک، درصد رطوبت میوه، نسبت وزن خشک گوشت به هسته و درصد گوشت در تیمارهای مختلف و ارقام مختلف ثبت گردید. 

نتایج این پژوهش نشان داد که محلول پاشی سالیسیلیک اسید در غلظت 3 میلی مولار در دو مرحله رشدی قبل از گلدهی و قبل از شروع رشد سریع میوه ارقام زیتون باعث تعدیل اثرات تنش آبی در ارقام زیتون مورد مطالعه گردید. بیش ترین میزان وزن میوه با 25/3 گرم و بیش ترین میزان عملکرد میوه در هکتار به میزان90/13890 کیلوگرم در هکتار  در غلظت 3 میلی مولار حاصل گردید.  بیش ترین وزن و ابعاد میوه، وزن تر و خشک گوشت، درصد رطوبت میوه، نسبت وزن خشک گوشت به هسته، درصد گوشت و عملکرد میوه در هکتار در رقم کنسروالیا و کم ترین مقدار این صفات در رقم آمفی سیس مشاهده شد. با مصرف سالیسیلیک اسید بر میزان وزن و ابعاد میوه، وزن تر و خشک گوشت، درصد رطوبت میوه و عملکرد میوه در هکتار افزوده شد و تنش خشکی از میزان این صفات کاست. تنها درصد ماده خشک در شرایط کاربرد سالیسیلیک اسید کاهش و در تنش خشکی افزایش یافت. رقم آمفی سیس دارای بیش ترین و رقم کنسرالیا دارای کم ترین مقدار ماده خشک بودند. با توجه به نتایج بدست آمده صفات زایشی اندازه گیری شده در سه رقم زیتون با میزان آب آبیاری ارتباط داشتند. 

در این پژوهش، واکنش ارقام به تنش آبیاری پایین متفاوت بوده به طوری که رقم کنسروالیا با کاهش میزان آب آبیاری، پایداری عملکرد بالایی داشت.