بررسی اثربخشی آموزش مهارت های شناختی-هیجانی بر بهبود علائم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش آموزان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی

 از اختلال های بسیار شایع دوران کودکی، اختلال نقص توجه-بیش فعالی است و مشکل عمده بالینی در این افراد تکانشگری، بیش فعالی و نداشتن توجه است؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های شناختی-هیجانی بر بهبود علایم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش آموزان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی انجام شد.

روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی در دامنه سنی 9تا12 سال مراجعه کننده به مراکز درمانی و دانش آموزان مدارس استثنایی شهر اردبیل در نیمه دوم سال 1398 تشکیل دادند. نمونه پژوهش شده سی نفر از کودکان جامعه مذکور بودند که به روش نمونه گیری دردسترس افراد داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند. سپس به صورت تصادفی در دو گروه پانزده نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایشی نه جلسه شصت دقیقه ای آموزش مهارت های شناختی-هیجانی را دریافت کرد؛ اما برای گروه گواه مداخله ای ارایه نشد. به منظور گردآوری داده ها در پیش آزمون و پس آزمون، از مقیاس تکانشوری (وینبرگر و شوارتز، 1990)، آزمون توجه (d2) (بریکن کمپ، 2002) و آزمون مربع های دنباله دار (تولوز-پیرون، 2003) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیری با نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد، پس از کنترل اثر پیش آزمون، آموزش مهارت های شناختی-هیجانی بر نمرات پس آزمون گروه آزمایش در متغیرهای علایم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش آموزان مبتلابه نقص توجه-بیش فعالی تاثیر معنادار داشت (0٫001>p). اندازه اثر آموزش مهارت های شناختی-هیجانی بر بهبود هریک از متغیرهای علایم تکانشوری، توجه و تمرکز به ترتیب 0٫65، 0٫54 و 0٫48 به دست آمد. 

براساس یافته های پژوهش نتیجه گرفته می شود که آموزش مهارت های شناختی-هیجانی بر بهبود علایم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش آموزان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی اثربخش است.