نگاره «حرم امام رضا (ع)» در فالنامه تهماسبی سند مصور برای ضریح شبکه ای و گنبد مطلای حرم رضوی در سال 957 ق.

یکی از بهترین اسناد برای مطالعه و شناخت سیر تطور بناهای تاریخی، مراجعه به اسناد مکتوب و تصاویر مربوط به بنا در گذر زمان است. نگاره «حرم امام رضا (ع)» در موزه دیوید، تا حد زیادی بیان گر چگونگی معماری و جزییات فضای حرم مطهر امام رضا (ع) در عهد شاه تهماسب صفوی می باشد. فالنامه تهماسبی در زمان حکومت شاه تهماسب، به سال 957 ه.ق. در قزوین مصور شده است. این نسخه دارای کاربرد ویژه، ابعاد بزرگ و کتاب آرایی خاصی است و با تاثیرپذیری از مبانی شیعی و آموزه های آن و شرایط حاکم بر جامعه آن روز، دارای ساختار ویژه و نمادهای شیعی در حیطه مضمون و نگاره ها می باشد. پژوهش حاضر بر آن است که نگاره «حرم امام رضا (ع)» را به عنوان سند مصور شکل ضریح و گنبد مطلا حرم مطهر امام رضا (ع) در سال 957 ه.ق. در عهد شاه تهماسب صفوی معرفی کند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی با رویکرد تطبیقی است و اطلاعات، از منابع کتابخانه ای جمع آوری شده است. یافته های کلی تحقیق، حاکی از شباهت ضریح مصور شده در نگاره «حرم امام رضا (ع)» با ضریح مطهر ایشان در عهد شاه تهماسب است و تطبیق این نگاره با نگاره «معجزه دو انگشت امام علی (ع)» بر این نکته صحه می گذارد که حرم رضوی دارای اولین گنبد مطلا و ضریح شبکه ای در بین سایر ایمه معصومین (علیهم السلام) بوده است.