تبیین انگاره «اینترنت ملی» بر پایه رویکرد تحلیل موقعیت

فضای مجازی، به‌مثابه یک نظام‌کلان اجتماعی-فنی، متشکل از کنشگران و ذی‌نفعان متضاد و متکثر، و نیز مولفه‌های متعدد فنی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است. این پیچیدگی و تنوع، استفاده از رویکرد‌های نظام‌مند در ساختاردهی به مساله را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. بدین منظور، رویکرد «تحلیل موقعیت» به عنوان روشی برای ساختاردهی به مسایل پیچیده و ساخت‌نیافته معرفی شده است. خاستگاه تحلیل موقعیت به عنوان خوانش نسبتا تازه‌ای از روش نظریه داده‌بنیاد، سنت‌های علمی و فلسفی چند دهه انتهایی قرن بیستم از جمله پسا‌مدرن‌‌گرایی، پساساختارگرایی، برساخت‌گرایی اجتماعی،‌ نظریه کنشگر شبکه برونو لاتور و نظریه نظام‌های اجتماعی-فنی است. در این مقاله، پس از ذکر دلایل کفایت استفاده از رویکرد تحلیل موقعیت در پرداختن به مساله پژوهش، بر مبنای داده‌های متنی، اسناد، کتاب‌ها، مقالات، و اخبار و گزارش‌های رسانه‌ها، نقشه‌های موقعیت برای انگاره اینترنت ملی ترسیم شده است. در بخش پایانی نیز، حسب نتایج حاصل از کاربست رویکرد تحلیل موقعیت در پژوهش حاضر، مزایای آن برای سیاست‌‌پژوهی در حیطه فضای مجازی ارایه خواهد شد.