نقدی بر معنای مشهور «کلا» در قرآن

یکی از واژگان پربسامد در قرآن کریم، واژه «کلا» است که 33 بار در 15 سوره آمده است. دیدگاه مشهور در تفسیر این واژه، به ویژه در دوره معاصر، این است که «کلا» به معنای ردع و منع جمله قبل است، اما با وجود شهرت «کلا» به حرف «ردع»، در تبیین معنای ردع در آیات قرآن، ابهام و اختلاف وجود دارد. «ردع» به معنای نفی شدید یا نهی و بازداشتن مخاطب است و متکلم با «کلا» مخاطب را از تکرار کلام یا انجام کار باز می دارد. این مقاله با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، به بررسی معنای مشهور ردع برای «کلا» پرداخته و با تطبیق آن بر نه آیه مشتمل بر «کلا» صحت و سقم این معنا را ارزیابی کرده است. با بررسی آیات مشخص شد در همه آیات نه گانه، بیش از یک معنا برای «کلا» می توان در نظر گرفت، به علاوه اینکه در آیاتی مانند 20 سوره قیامت و 23 سوره عبس و 9 سوره انفطار، ما قبل«کلا» جز با تقدیر تکلف آمیز قابلیت ردع ندارد، در نتیجه محدود کردن معنای «کلا» به ردع شایسته نیست.