بهره گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی در شناسایی خطر لرزه ای، مطالعه موردی: استان خوزستان

ایران یکی از زلزله خیرترین کشورهای دنیا محسوب می شود و شهرهای آن بر اثر این پدیده طبیعی آسیب های فراوانی دیده اند. استان خوزستان با توجه به شرایط زمین ساختی و و جود گسل های اصلی و فرعی در اطراف آن و ثبت زمین لرزه ها در این منطقه در بازه های زمانی مختلف از این قاعده مستثنی نیست. در پژوهش حاضر سعی شده تا پهنه بندی خطر لرزه ای استان خوزستان با توجه به قرار گرفتن بخشی از آن در ایالت لرزه خیزی زاگرس، مورد شناسایی قرار گیرد. در راستای دست یابی به این هدف از داده های زمین شناسی، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه پشتیبان تصمیم جی آی اس بهره گرفته شد. که لایه های اطلاعاتی مورد استفاده در این مطالعه عبارت اند از: مدل رقومی ارتفاع (DEM)، شیب زمین، چگالی گسل ها، چگالی زمین لرزه های 20 سال اخیر، فاصله از گسل ها، فاصله از زمین لرزه های 20 سال اخیر و لایه ی درون یابی شده بزرگی زمین لرزه های 20 سال اخیر استان خوزستان. نتایج این پژوهش نشان داد، قسمت های شمال شرقی و شمال استان خوزستان از بالاترین خطر زمین-لرزه ای برخوردار هستند که شهرهایی مانند مسجدسلیمان، اندیکا و ایذه دارای پتانسیل لرزه ای بالا، شهرهایی مانند دزفول، لالی و گتوند دارای پتانسیل لرزه ای متوسط و شهرهایی مانند اهواز، آبادان و دشت آزادگان دارای پتانسیل لرزه ای بسیار کمند. زمین لرزه های 10 سال اخیر استان خوزستان نیز همپوشانی مناسبی با نقاط با ریسک بالا از خود نشان داد. علت بالا بودن خطر زلزله در این مناطق را می توان به وجود گسل های فراوان، فعالیت های انسانی زیاد نظیر سدسازی، استخراج از سفر ه های آب های زیرزمینی در مناطقی که گسل فعال دارند و آزادشدگی انرژی لرزشی گسل های فعال دانست.