شهرهای بندرگاهی، روند شکل گیری و الگوی کالبدی (نمونه موردی: کنگان)

امروزه میزان رشد و گسترش فیزیکی شهر در جهات عمودی و افقی و میزان تناسب آن با رشد جمعیت به یکی از عوامل مهم مورد توجه مدیران و برنامه-ریزان شهری تبدیل شده است، چرا که به واسطه شناخت میزان و جهات رشد شهری، برنامه‌ریزی‌های شهری دقیق‌تر و سرانه‌های شهری متناسب با نیاز شهروندان خواهد بود.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل روند شکل‌‌گیری و الگوی توسعه کالبدی شهر کنگان با تاکید بر فعالیت‌های بندرگاهی است.

بر اساس تقسم‌بندی‌های ارایه شده از روش‌شناختی پژوهش‌های علمی، این پژوهش کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی تحلیل است که با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی و بررسی آمارهای مربوط به میزان رشد جمعیت و گسترش شهری صورت پذیرفته است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که روند رشد و توسعه شهری کنگان بر اساس مدل هلدرن در فاصله سال‌های 95-1345، 61/1 درصد مربوط به رشد جمعیت بوده و در مقابل درصد رشد فیزیکی شهر 61/0- بوده ‌است. همچنین، با توجه به استاندارد مدل آنتروپی شانون می‌توان گفت که شهر کنگان در این بازه زمانی دارای رشد پراکنده (اسپرال) بوده ‌است. همچنین در سنجش پراکنش جمعیت شهر کنگان با استفاده از ضریب جینی، در مجموع در توزیع جمعیت به نسبت مساحت در شهر کنگان برای سال‌های مختلف ناهماهنگی وجود دارد اما ضریب جینی محاسبه شده برای شهر کنگان 09/0 بوده است که نشان دهنده تعادل نسبی در توزیع جمعیت در بازه زمانی سال‌های 1345 تا 1395 است.

نتایج پژوهش بیانگر آن است که در روند رشد و توسعه شهری کنگان، فعالیت‌ها و نقش‌های بندرگاهی می‌تواند تاثیرگذار باشد، لذا سیاستگذاران و مدیران شهری کنگان در برنامه‌ریزی‌های شهری این شهر نباید از نقش و اهمیت این فعالیت‌ها در توسعه و رشد شهری کنگان غافل شوند.