چالش های اخلاق حرفه ای پرسنل سیستم بهداشت و درمان در حوادث طبیعی: مطالعه کیفی

صلاحیت حرفه ای پرسنل بهداشتی در گرو پایبندی به اصول اخلاق حرفه ای است و با توجه به این مهم که مسئله اخلاق حرفه ای در بلایای طبیعی اهمیت بیشتری پیدا می کند، لذا این مطالعه با هدف بررسی چالش های اخلاقی پرسنل سیستم بهداشت درمان در حوادث طبیعی انجام گرفت.

این مطالعه به روش کیفی با رویکرد تحلیل محتوی قراردادی انجام شد. مشارکت کنندگان 38 نفر از کارمندان دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان بودند که در حادثه سیل 1398 لرستان حداقل به مدت دو روز جهت امداد رسانی حضور و تمایل به شرکت در مطالعه را داشتند. داده ها با استفاده از مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته بصورت چهره به چهره با هدف درک شواهد غیر کلامی انجام شد. در مصاحبه از راهنمای مصاحبه برای تمرکز بر محتوای مصاحبه استفاده شد.

 در این مطالعه  38 نفر  از کارکنان علوم پزشکی استان لرستان در مطالعه شرکت کردند. 66درصد مشارکت کننده ها خانم 44 درصد آقا بودند. 37 درصد متاهل و 63 درصد مجرد بودند و میانگین سن آنها 42 سال  بود. حاصل تحلیل داده ها 58 کد اولیه در15 طبقه و پنچ مضمون اصلی بود. حاصل تجزیه و تحلیل داده ها در پنج مفهوم ذیل قرارگرفت :بی عدالتی که از طبقاتی چون  توزیع نا مناسب منابع و مکانات استخراج شد، نقص مدیریت بحران که از طبقاتی چون عدم هماهنگی در ارایه خدمات، عدم وجود برنامه ریزی قبل از حادثه و..، بدست آمد. تاخیر در ارایه خدمات که ازیر طبقاتی چون تاخیر در در دریافت دارو و خدمات درمانی  حاصل شد. مسولیت پذیری و  وجدان: این دو مفهوم همزمان با طبقاتی چون همدلی ، دلسوزی و مهربانی، ایثار و از خود گذشتگی، مهمان نوازی، انسان دوستی ، سختی تحمل صحنه های دلخراش  استخراج شدند.

 تبلور جلوه هایی از عزم ملی و اراده جهادی، کمک های ارسالی، حضور همگانی، همدلی و مهربانی، زیبایی دین و فرهنگ در زمان بحران های ملی از نقاط قوت بدست آمده در این مطالعه است. علی رغم نکات مثبت چالشهای چون ناهماهنگی بین مراکز یاری رسان، عدم برنامه ریزی و آموزش ناکافی پرسنل، نابرابری در توزیع خدمات و امکانات، تاخیر در ارایه خدمات  و بی عدالتی جود داشت. به نظر می رسد ریشه این مشکلات  نقص در برنامه ریزی های علمی قبل، حین و بعد از بحران، نبود هماهنگی ارگان های مسیول در زمان بحران و مشکلات اساسی در زیر ساختها است. پیشنهاد می شود جهت کاهش مشکلات مطروح شده مطالعات بیشتری  در زمینه  ریشه یابی مشکلات و نحوه رفع نواقص ذکر شده صورت پذیردچکیده