روش های پیشرفته طراحی منطقی دارو و فراورده های بیولوژیک بر مبنای دانش نوین کموانفورماتیک

 به کارگیری کموانفورماتیک برای کشف و توسعه دارو نقش مهمی در معرفی داروهای جدید و کارآمدتر، بهینه سازی خواص داروهای موجود و رشد صنایع وابسته به دارو و هم چنین سلامت جوامع انسانی، دامی و گیاهی دارد. لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی روش های پیشرفته طراحی منطقی دارو و فرآورده های بیولوژیک بر مبنای دانش نوین کموانفورماتیک بود.
 

 این یک مطالعه مروری نظام مند و فراتحلیل می باشد که در سال 1399انجام شد، کموانفورماتیک در برگیرنده طراحی منطقی، خلق، سازماندهی، مدیریت، بازیابی، تحلیل، انتشار اطلاعات، تجسم تصویری و استفاده از اطلاعات شیمیایی است. این علم نه تنها در زمینه کشف و توسعه داروهای شیمیایی موفق بوده، بلکه در توسعه فرآورده های بیولوژیک(واکسن، آنتی بادی) نیز موثر است. چهار روش اصلی به خوبی توسعه یافته در طراحی کموانفورماتیکی دارو شامل؛ غربالگری مجازی با برون ده بالا بر پایه داکینگ مولکولی، ارتباط کمی ساختار فعالیت، جستجوی فارماکوفور و طراحی بر مبنای قطعه است. از این رو بررسی روش ها و معرفی مزایا و معایب بر اساس ارزیابی نتایج پژوهش ها و مقالات مرتبط مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. 

نتایج و کیفیت بالای آنالیز مولکول های کوچک و بیومولکول ها و ارزیابی ها میانکنش ها و رفتار آنها می تواند در رسیدن به داروهای ایداه آل برای بیماری های مختلف در حداقل زمان، هزینه و نیروی انسانی کند. از این رو می تواند کمک شایانی نه تنها در زمینه درمان و پیشگیری بلکه در تشخیص و ردیابی عوامل عفونی و غیر عفونی نماید.

در مقاله پیش رو، تلاش بر این است که قسمت های نوین طراحی و مهندسی دارو با کمک علم بیوانفورماتیک جهت استفاده کاربردی آن برای محققان ایرانی در حوزه پژوهش و تولید، هرچه بیشتر روشن شود. این امر می تواند راه حل هایی نوآورانه ای را در دسترسی به داروهای با عملکرد بهتر فرآهم آورد.