کاربست نظریه فشار اجتماعی مرتون در تحلیل انحرافات حوزه مهدویت

اعتقاد به مهدویت در گستره تاریخ فراز و فرودهای مثبت و منفی فراوانی در جوامع اسلامی داشته است. رشد انحرافات اجتماعی در ابعاد گوناگون حوزه مهدویت در گذشته و حال توانسته است قرایت های گوناگونی از مهدویت در جوامع ایجاد نماید. تحلیل انحرافات می بایست از منظرها و نظریه های گوناگون اجتماعی و جامعه شناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا بتواند از شدت آن بکاهد. در پژوهش های پیشین تحقیق در خور براساس نظریه های جامعه شناختی انجام نشده است. این مقاله با بهره گیری از نظریه فشار اجتماعی مرتون به توصیف و تحلیل انحرافات اجتماعی در حوزه مهدویت پرداخته است. یافته ها نشان می دهد، ناهماهنگی میان ارزش ها و اهداف تشویق شده در جامعه منتظر و ابزار و امکانات دست یابی به آن اهداف، نوعی فشار اجتماعی در جامعه منتظر را ایجاد کرده و زمینه ساز بروز انحرافاتی در حوزه اعتقاد به مهدویت شده است.