تفسیر و تاویل آیات ناظر بر مهدویت در کلام امیر المومنین امام علی با تاکید بر روش بینامتنیت

در احادیث امیر المومنین7 آیات ناظر بر مهدویت، تفسیر و تاویل شده است. از منظر گونه شناسی تفسیر، در این احادیث بیشترین فراوانی را تفسیر لفظی و تفسیر تاویلی به خود اختصاص داده است. اگر رابطه بین آیات و روایات مهدوی براساس دیدگاه بینامتنیت نگریسته شود از بین گونه های تفسیر، می توان تفسیر تاویلی را در فرامتنیت و تفسیر لفظی را در بینامتنیت که رابطه هم حضوری دو متن را بررسی می کند، قرار داد و از این نظر، احادیث تفسیری امیر المومنین7 می تواند متن تفسیری یا تاویلی آیات قرآن باشد که به صورت صریح و ضمنی (براساس تقسیم بندی دیدگاه بینامتنیت) به کار رفته است. در این تحقیق ابتدا مهدویت و محدوده آن در آیات قرآن با دو روش آیه محور و رویکرد محور مشخص می شود و در مرحله بعد گونه شناسی تفسیر و تاویل در کلام امیر المومنین7 تحلیل شده و در مرحله اصلی احادیث امیر المومنین7  که ناظر بر مهدویت هستند در دو بخش کلی  مورد بررسی قرار می گیرد: 1. احادیث مشتمل بر آیات ناظر بر مهدویت (بینامتنیت: آشکار و صریح)؛ 2. احادیث مشتمل بر موضوعات ناظر بر مهدویت (بینامتنیت: نهان و ضمنی). در هر دو بخش ابتدا احادیث جمع آوری شده و سپس با تحلیل و متن پژوهشی رابطه آیات و روایات مشخص می شود. فراوانی نوع تفسیر و تاویل آیات ناظر بر مهدویت، فراوانی آیات و موضوعات ناظر بر مهدویت و تحلیل رابطه آیات و موضوعات مهدوی با یکدیگر از نتایج این تحقیق یه شمار می آید.