مردم شناسی طریقت قادریه در منطقه هورامان استان کردستان

این مقاله حاصل پژوهشی میدانی در میان دراویش طریقت قادریه در منطقه هورامان استان کردستان است که با روش قوم نگاری انجام شده است. نگارندگان برای گردآوری اطلاعات به طور متناوب و به مدت چهار ماه در تکیه های عباس آباد و شیخ هادی در روستای دولاب و سایر روستاهای منطقه هورامان تخت و هورامان ژاوره در سه بازه زمانی و موقع برگزاری مراسم ذکر درویشان در میدان تحقیق حضور یافته و در مراسم شرکت کرده اند. هدف از انجام این پژوهش، مطالعه نظام معنایی و فرهنگی طریقت قادریه و وضیعت فعلی و جایگاه اجتماعی و اقتصادی شیوخ در میان اهالی منطقه هورامان است. بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت آیین دین ورزی طریقت قادریه نوعی همبستگی اجتماعی را در میان پیروان این آیین و مناطق مختلف کردستان به وجود آورده است. قبل از انقلاب، گفتمان دینی دراویش قادری، چهره دین ورزی منطقه را شکل می داد؛ ولی به تدریج رواج بحث های روشنفکری و مذهبی اعتبار مطلق این گفتمان را تغییر داده است. این بحث های جدید مجالی را برای نقد عملکرد تصوف، مشایخ و دراویش به وجود آورده اند و در بعضی موارد، دین ورزی دراویش همچون مولفه ای از سنت به عنوان شاخص سنتی ماندن تلقی می شود. با وجود این، دین ورزی دراویش طریقت قادری هنوز تعبیری زنده و پویا از دین ورزی است. آنچه رخ داده است، قرار گرفتن دین ورزی دراویش قادری در حیطه ای معین تر و محدودتر است که حیطه ای معنوی، عرفانی و فردی است.