مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و آموزش خوش بینی بر بهزیستی روانی در بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید

علایم روانی، اضطراب و علایم جسمی عواملی هستند که در کم‌کاری تیرویید موجب آسیب به کیفیت زندگی و بهزیستی روانی این بیماران می‌شود؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و آموزش خوش‌بینی بر بهزیستی روانی در بیماران مبتلا به کم‌کاری تیرویید بود.

روش پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری یک‌ماهه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمام بیماران مبتلا به کم‌کاری تیرویید مراجعه‌کننده به مطب خصوصی غدد در بندرعباس در سال 1399 تشکیل دادند. از میان آن‌ها تعداد 45 بیمار واجد شرایط داوطلب به‌صورت دردسترس وارد مطالعه شدند و با گمارش تصادفی در سه گروه پانزده نفره درمان شناختی-رفتاری، آموزش خوش‌بینی و گواه قرار گرفتند. شرکت‌کننده‌ها به مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف-نسخه تجدیدنظرشده (ریف و کیز، 1995) در سه مرحله پاسخ دادند. صرفا شرکت‌کنندگان هر گروه‌ آزمایش، هشت جلسه نوددقیقه‌ای درمان شناختی-رفتاری و هشت جلسه نوددقیقه‌ای آموزش خوش‌بینی را دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، آزمون‌ تعقیبی بونفرونی و آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه تحلیل در نرم‌افزار SPSS نسخه 24 شدند. سطح معناداری آزمون‌ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

درمان شناختی-رفتاری و آموزش خوش‌بینی بر بهزیستی روانی تاثیر داشتند (0٫001>p). اثر زمان موجب افزایش بهزیستی روانی درمقایسه با مرحله پیش‌آزمون شد (0٫001>p). اثر تقابلی زمان*گروه‌ها سبب افزایش بهزیستی روانی درمقایسه با گروه گواه شد (0٫001>p). همچنین نتایج حاکی‌از تفاوت معنادار میانگین‌‌های متغیر بهزیستی روانی در مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری (0٫001=p) و بیانگر تداوم اثر هر دو درمان در مرحله پیگیری (0٫001=p) بود. بین هر دو نوع مداخله برای متغیر بهزیستی روانی نیز تفاوت معنادار مشاهده نشد.

باتوجه به نتایج پژوهش، هم درمان شناختی-رفتاری و هم آموزش خوش‌بینی می‌توانند به‌صورت موثری به‌منظور بهبود بهزیستی روان‌شناختی در بیماران مبتلا به کم‌کاری تیرویید به‌کار روند.