بررسی اثر انواع تمرینات تناوبی با شدت بالا بر سطوح آمادگی قلبی-تنفسی، سطوح اندوتلین-1 و نیتریک اکساید در افراد چاق

یکی از بزرگترین موانع سلامت در میان جوامع امروز، چاقی است. اختلال در عملکرد اندوتلیال در افراد چاق نسبت به سایر افراد بیشتر است و آمادگی قلبی-تنفسی در این افراد پایین است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر انواع تمرینات تناوبی با شدت بالا بر سطوح آمادگی قلبی-تنفسی، سطوح اندوتلین-1 و نیتریک اکساید در افراد چاق بود.

پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود. تعداد 100 نفر آزمودنی چاق (بر اساس نمایه توده بدنی) مراجعه کننده به بیمارستان شریعتی تهران، به صورت تصادفی به چهار گروه تمرین تناوبی با شدت بالا تردمیل (HIIT-TR)، دوچرخه (CY)، ترکیبی (CO) و کنترل (C) تقسیم شدند. آزمودنی های گروه های تمرینی به مدت 12 هفته به تمرین پرداختند. نمونه خونی و آزمون های آمادگی توان قلبی-تنفسی آزمودنی ها در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون سنجش شد. برای سنجش سطوح نیتریک اکساید (NO) و اندوتلین-1 (ET-1) از روش الایزا استفاده شد و از آنالیز واریانس یک
طرفه و دوطرفه برای بررسی تغییرات داده ها استفاده شد.

نتایج مطالعه حاضر نشان داد پس از 12هفته تمرین، میزان اکسیژن مصرفی اوج (VO2 peak) در گروه های تمرینی در مقایسه با گروه کنترل بهبود یافته است (0/001>p) و در گروه HIIT-TR نسبت به گروه HIIT-CO افزایش بیشتری داشت (0/01>p). در گروه TR، میزان افزایش NOx نسبت به سایر گروه های تمرینی بیشتر بود (0/01>p). تمرین، سطوح پلاسمایی ET-1 را در گروه های تمرینی TR و CO را کاهش داد، در حالی که سطوح ET-1 در گروه CY با گروه CTR اختلاف معناداری ندارد (0/05<p).

احتمالا تمرینات HIIT از طریق افزایش عوامل بیوشیمیایی گشادکننده عروق و کاهش عوامل تنگی عروق در افراد چاق، باعث بهبود میزان اکسیژن مصرفی اوج (به ویژه در گروه HIIT با تحمل وزن و ترکیبی) و مدت زمان انجام فعالیت و نیز افزایش میانگین حداکثر ضربان قلب در گروه های تمرینی نسبت به گروه کنترل شده است.